In mei van vorig jaar schreef ik dat er spannende tijden aankwamen. Wat hing ons boven het hoofd met een komende kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB, onder leiding van Dick Schoof ? Een ultrarechtse samenwerking van 3 partijen zonder regeerervaring en 1 die niet uit de regeringsbankjes is weg te branden. De VVD had deze keer niet alleen het vorige kabinet ten val gebracht, maar ook ervoor gezorgd dat het 'asielprobleem' het thema van de verkiezingen werd, zodat de PVV van Blonde Geert met de winst kon gaan strijken.
Vorig jaar schreef ik nog dat ik niet begreep waarom VVD en NSC, die toch nog enig fatsoen leken te hebben, in zee wilden met die 2 populistische clubs. Was het in de verwachting dat het wel niet lang goed zou gaan ? Was het idee dat populistische oplossingen leuk zijn, in verkiezingstijd, maar in de praktijk niet uitvoerbaar ? Dus laat de populisten maar eens regeren, dan ziet iedereen dat het niet werkt. Hoopten ze op een goede uitslag - bij de volgende verkiezingen - en een fikse nederlaag voor PVV en BBB ?
Dat het niet goed ging hebben we gezien. Van de populistische plannen kwam weinig terecht en PVV en NSC stapten uit het kabinet. Er kwamen nieuwe verkiezingen. Maar wie gehoopt had op een enorme nederlaag van de extreem-rechtse populisten kwam toch bedrogen uit. Okee, de PVV verloor 11 zetels, maar die gingen voor het grootste deel naar een ander twijfelachtig clubje, JA21. Geen grote afstraffing van het populisme dus.
De kleinste partij uit het kabinet Schoof, de BBB, verloor ook 3 zetels, maar de VVD verloor er slechts 2. De NSC, eigenlijk een afsplitsing van het CDA, was de grote verliezer. Van hun 20 zetels bleef niets over. In totaal verloren de partijen uit het kabinet 36 zetels, maar helaas gingen die niet naar linkse partijen.
D66 werd de grote winnaar en kreeg net zoveel zetels als de PVV. In het verleden heeft D66 een paar keer, als kleinste partij, meegeregeerd. Ze hadden een aantal 'kroonjuwelen', voornamelijk hervormingsvoorstellen, zoals het referendum en de gekozen burgemeester. Daar is niet veel van terecht gekomen. D66 maakte zich ook sterk voor het klimaat en Europese samenwerking, maar daar was in deze verkiezingscampagne niet veel van te merken. Hoe gaan ze het nu doen als grootste regeringspartij ?
Een kabinet zou mogelijk zijn met het CDA, een christelijke partij, die ook flink gewonnen heeft, voornamelijk omdat de NSC-aanhang weer terugkeerde op het oude nest. Het vervelende van christenen is dat ze geloven dat God de Aarde voor hun geschapen heeft. Als het om bescherming van de natuur gaat moet je het dus niet van de christenen hebben.
Helaas is de VVD ook weer volop in beeld, als het om het vormen van een nieuw kabinet gaat. Maar het politieke landschap is zo versplinterd dat er met D66, CDA en VVD nog geen meerderheid is in de Tweede Kamer. Groen Links-PvdA erbij ? Dat wil de VVD niet. Die vinden dat veel te links. Die halen er liever nog rechtsere clubs bij, zoals JA21. Maar dat wil D66 voorlopig niet.
Regeren zonder VVD wordt verdomd lastig. Als je alle enigszins progressieve zetels bij elkaar schraapt kan het net, maar dan heb je minimaal 7 partijen nodig. Niemand die dat serieus overweegt. Het is kortom een heel lastige puzzel waarmee de kiezer de Haagse politiek opgescheept heeft.
Die kiezer is toch een raadselachtige fenomeen. Het schijnt dat de grote meerderheid van de Nederlanders tamelijk progressieve ideeën heeft. Demonstraties voor het klimaat brachten veel meer mensen op de been dan het oproer tegen de asielzoekers. Maar hoewel de kiezer dus best links denkt stemt hij toch overwegend rechts. Ook bij deze verkiezingen zijn de rechtse partijen weer groter geworden. Maar ik las ergens dat het niet de kiezer is die minder links wordt, maar dat het de partijen zijn die naar rechts opschuiven.
Daarnaast is er een flinke groep zwevende kiezers, mensen die geen idee hebben waar ze op moeten stemmen en die van de ene naar de andere partij zwalken. Zo kunnen nieuwkomers, met een leuk verhaal, ineens enorm groeien om bij de volgende verkiezingen weer weggevaagd te worden. Het maakt het allemaal niet makkelijker.
Ondertussen blijven veel PVV kiezers geloven in de sprookjes die hun blonde leider vertelt. Dat hij niets heeft bereikt, toen hij eindelijk eens mocht meeregeren, is niet zijn schuld ! Hij werd tegengewerkt !
Dat is een merkwaardige gedachte. Als een ultrarechtse regering de kans krijgt en mislukt zou dat dus komen door tegenwerking van links. Met andere woorden: Als rechts de macht heeft zijn ze toch niet in staat om de linkse krachten te bedwingen. Het is zo'n mooi sprookje dat ik zelf zou willen dat het waar was. Waren de linkse krachten maar zo krachtig ! Superkrachten ! Dan zou ons land er heel wat beter aan toe zijn.
2 opmerkingen:
Iedere keer zijn er " partijen waar mijn stem potentieel naartoe zou kunnen gaan. In dat opzicht ben ook ik dus een zwevende kiezer. Het hangt vervolgens van de lijsttrekker, zijn/haar verhaal en de algemene situatie rond de partij af wie mijn stem uiteindelijk krijgt. Rob Jetten had voor mij dit keer het meest duidelijke en ambitieuze verhaal. PvDD had gekund, maar er is de laatste jaren te veel gedoe in de partij. Dat komt het politieke functioneren niet ten goede. Frans Timmermans zou een goede premier zijn geweest, maar ik zie de winst van het samengaan van Groen Links en PvdA niet. Meerdere kiezers kennelijk niet. Dus: al mijn hoop op Rob. En ja, een rechts kabinet is zeker mogelijk. De VVD doet wel erg lang ambetant tegenover GL-PvdA.
@zelfstandig journalist - Het gaat mij juist niet om de personen. Ik heb geen van de debatten gezien. De partijstandpunten zijn voor mij belangrijker.
Het samengaan van GL en PvdA vind ik juist positief, we hebben al teveel splinters. Van mij mogen er nog wel wat partijen fuseren, dat maakt het formeren ook eenvoudiger.
Een reactie posten