In de afgelopen 25 jaar heb ik al heel wat verhalen geschreven over het gebruik van computers en software. Ik ben nooit iemand geweest die altijd het nieuwste van het nieuwste wilde hebben. Deels omdat ik het niet betalen kon, maar ook omdat al die vernieuwingen vaak niet echt nodig waren. Waarom zou je oude spullen weggooien, als ze het nog goed doen ?
Ik deed het dus vaak met computers die door andere afgedankt waren. Ik kreeg mijn eerste PC cadeau, via de dorpsvereniging waar ik het clubblad voor maakte, omdat men vond dat dat niet meer op een ouderwetse typemachine kon. Dat was een tweede- of misschien wel derdehandsje, waar je eigenlijk niet veel meer mee kon dan typen. Dus om nou te zeggen dat het een reuze sprong voorwaarts was...
Mijn eerste echt nieuwe computer kocht ik, eind jaren '90, omdat het bedrijf waar ik voor werkte een thuiscomputer-plan had. Dat hield in dat ik de PC, in een aantal termijnen, af kon betalen. Computers waren toen een stuk duurder dan nu. In één keer een apparaat kopen dat meer kostte dan ik in een paar maanden verdiende, ging me te ver.
Ondertussen evalueerde ik van het ene besturingssysteem naar het andere. Van MS-DOS (wie kent het nog ? ), naar de eerste Windows versies. Van een zwart beeldscherm, waarop het enige bewegende ding de knipperende cursor was, naar veelkleurig en geschikt om films en TV-programma's op te bekijken. De eerste PC's hadden ook geen geluid, trouwens. Nu beluisteren we voornamelijk muziek via de laptop.
Ik heb geprobeerd me te herinneren welke versies van Windows ik allemaal gebruikt heb en het is me niet gelukt. Ik heb in ieder geval Windows XP gehad, dat regelmatig vast liep en Vista, dat al een stuk stabieler was. De laatste laptops die ik gebruikte draaiden prima op Windows 10. Maar er zijn er ongetwijfeld meer geweest in de aflopen 40 jaar. In die tijd heb ik 9 verschillende PC's en laptops versleten. Denk ik.
Sinds enige tijd dreigt Windows met mededelingen dat Windows 10 niet veilig meer zal zijn, halverwege deze maand, dus dat ik over moet stappen op de nieuwste variant, Windows 11. Maar de tweedehands laptop die ik nu, sinds anderhalf jaar, gebruik is niet geschikt voor Windows 11.
Een nieuwe laptop kopen ? Dat was ik eigenlijk niet van plan. De oude werkt prima. Maar als er geen nieuwe updates meer voor komen, wordt hij wel kwetsbaar voor internetcriminelen. Ik kan een ander tweede hands, 'refurbished', modelletje aanschaffen waar wel Windows 11 op past, maar dan nog moet ik een goed werkende laptop zomaar weggooien.
Zoals ik zijn er nog miljoenen mensen, die heel tevreden zijn met hun oude computer en geen zin, of geen geld, hebben om een nieuwe te kopen. De Amerikaanse consumentenorganisatie Public Interest Research Group gaat ervan uit dat er wereldwijd 400 miljoen computers in gebruik zijn waarop Windows 11 niet geïnstalleerd kan worden. Het zou gaan om 'ruim 725 miljoen kilo aan elektronisch afval', schrijft tweakers.net, als al die PC's en laptops ineens weggegooid zouden worden.
Dat is nogal wat. En alleen omdat Microsoft, de maker van Windows, een nieuwe variant bedacht heeft. Dat dit probleem er aan zat te komen was al een aantal jaar bekend. Consumentenorganisaties uit de VS en Europa hebben dan ook bij Microsoft geprotesteerd en dat had wel enig effect. Aanvankelijk werd aangekondigd dat de beveiliging, van Windows 10, een jaar verlengd zou worden, onder bepaalde voorwaarden en tegen betaling.
Dat was al een verbetering. Ik had er wel een paar tientjes voor over gehad, om mijn laptop nog een jaar langer veilig te kunnen gebruiken. Maar wanneer zou je je daarvoor op kunnen geven ? Tot voor kort kreeg ik wel zo nu en dan de mededeling dat ik over moest stappen op Windows 11, maar geen nieuws over dat mogelijke uitstel.
Nu blijkt dat het waarschijnlijk toch anders gaat worden. Europese consumentenorganisaties hebben voor elkaar gekregen dat Windows gebruikers, in ons werelddeel, een jaar langer updates krijgen, voor Windows 10. Gratis ! Hoe dat dan precies in zijn werk zal gaan en of je daar nog iets voor moet doen, is niet helemaal duidelijk.
Op internet vind ik er tegenstrijdige berichten over. Microsoft roept gebruikers nog steeds op om over te stappen op Windows 11. Maar op allerlei websites wordt het jaar uitstel al gemeld. Het meest uitgebreide artikel erover las ik dus op tweakers.net.
Officieel zouden we nog 10 dagen hebben om over te stappen, of onze computers bloot te stellen aan cyberaanvallen en kwaadwillige hackers. Dat klinkt reuze spannend, maar in de praktijk zal het niet zo zijn dat al die oude PC's en laptops ineens onbruikbaar worden. Windows 10 blijft het gewoon doen. Maar het zou wel leuk zijn als Microsoft wat meer duidelijkheid gaf over de veiligheid ervan.
3 opmerkingen:
Ik zit met hetzelfde euvel en las bij Nu.nl gisteravond het onderstaande. Ik ga vanmiddag uitproberen of het werkt.
Het wordt hoog tijd dat mensen afscheid nemen van Windows 10, vindt Microsoft. Op 14 oktober verloopt officieel de ondersteuning voor het computerbesturingssysteem. Gebruikers krijgen op de valreep de kans om een jaar langer beveiligingsupdates te ontvangen. Hoe zit dit?
Na tien jaar valt het doek voor Windows 10. Bij het verschijnen van de computersoftware in 2015 beloofde Microsoft tien jaar lang beveiligingsupdates. Aan die termijn komt nu een einde. Het bedrijf wil mensen richting Windows 11 dwingen, dat overigens ook al sinds 2021 op de markt is.
Veel mensen zien de overstap niet zitten, omdat ze een computer hebben die te oud is om Windows 11 op te installeren. Zij zouden dan een volledig nieuwe computer moeten kopen, terwijl hun huidige apparaat nog werkt.
In Nederland zijn naar schatting nog twee miljoen van dat soort computers in gebruik. Marktanalist Statcounter laat in cijfers van september 2025 zien dat 38 procent van de Nederlandse Windows-gebruikers werkt met Windows 10. Overigens is Windows 11 met een marktaandeel van 59 procent al iets in de meerderheid.
Mensen die Windows 10 gebruiken en willen overstappen op Windows 11, kunnen dat gratis doen als hun computer aan de vereiste systeemeisen voldoet. Veel pc's die minder dan vijf jaar oud zijn, komen volgens Microsoft in aanmerking. Los betaal je 145 euro voor de Home-variant van Windows 11 en 259 euro voor de Pro-versie.
Zonder beveiligingsupdates wordt pc kwetsbaar
Na 14 oktober zouden mensen geen beveiligingsupdates meer krijgen, mochten ze van Windows 10 blijven gebruikmaken. Dat zou die computers kwetsbaar maken voor kwaadwillende hackers die foutjes in het systeem misbruiken. "Het besturingssysteem is zoals het fundament van je huis", zegt cybersecurityexpert Dave Maasland van ESET Nederland. "Als daar foutjes in zitten, dondert alles in elkaar."
Aanvankelijk bood Microsoft nog maximaal een jaar extra beveiligingsupdates aan voor 30 dollar. Een week geleden maakte het bedrijf een draai na klachten van Europese consumentenorganisaties. Ze zorgden ervoor dat Europese Windows 10-gebruikers nog een jaar lang updates kunnen ontvangen, zolang ze een Microsoft-account hebben en ze zichzelf ervoor inschrijven. Dat kan, volgens de beschrijving van Microsoft, op deze manier:
1. Ga naar 'Instellingen > Update en beveiliging > Windows Update'. Als je apparaat aan de vereisten voldoet, zie je een link om je in te schrijven.
2. Zodra je 'Nu inschrijven' selecteert, begin je het proces van inschrijven. Als je bij Windows bent aangemeld met een lokaal account, word je gevraagd je aan te melden bij je Microsoft-account.
Als je ondernemer bent dan kan je het niet beter bedenken dan dit. Op de achtrgrond werkt de stok van de criminelen in zijn belang mee (maar anders zou MS wel iets anders bedenken).
Leven het klimaat.
Leve het milieu.
Leve het consuminderen.
Maar nu even niet.
En we blijven Bill Gates een man die leeft voor de goede doelen vinden.
@johan - Mijn laptop installeert automatisch updates, dus eigenlijk verwacht ik dat ik geen extra actie zou hoeven ondernemen.
@martin - Eerst nog even wat meer geld verdienen en daarna de wereld redden. Bill heeft zijn prioriteiten.
Een reactie posten