zondag 6 oktober 2024

De geniale fruitvlieg


Jullie kennen ze vast wel,
die piepkleine vliegjes, die verschijnen zodra er ergens een bananenschil of appelklokhuis ligt. Ik had er laatst een kleine discussie over met mijn broer. Ik vond ze geniaal, die fruitvliegjes. Zo'n klein beestje, met zo weinig hersencellen, is toch maar in staat om elk stukje fruit op te sporen. Ze komen zelfs bij ons in huis, terwijl we toch horrengaas voor alle ramen hebben.

Mijn broer was het daar niet mee eens. Hij vond het maar domme beestjes. Elke keer als hij met een glas wijn in zijn tuin zat, kwamen er een paar die dachten dat ze dat glas wel even leeg konden drinken. Maar na één slokje vielen ze al voorover in de wijn en moest hij ze uit z'n glas halen. Niet erg slim.

Afgelopen week stond er een artikel in de krant: 'Wetenschappers brengen volledig brein van de fruitvlieg in kaart...'. Misschien zouden we nu te weten komen of de fruitvlieg intelligent is en over bijzondere gaven beschikt, of juist dom en lijdend aan zelfoverschatting.

Er blijkt al direct dat ik de fruitvlieg nog onderschat had. Zo'n klein beestje, met zo'n minuscuul kopje, hoeveel hersencellen kunnen daar nu in zitten ? Twintig misschien, of dertig ? Het zijn er dus 140.000, met 50 miljoen verbindingen. Dat maakt de prestatie van die wetenschappers in ieder geval een stuk indrukwekkender.

Het fruitvliegenbrein, dat de grootte heeft van een zandkorrel, is in 7000 plakjes gesneden en onder de microscoop gefotografeerd. Daarna zijn die foto's geanalyseerd met behulp van kunstmatige intelligentie. Dat doe je niet even op de keukentafel.

Een mooi filmpje van het gefotografeerde vliegenbrein is te zien op YouTube 

De wetenschappers doen graag onderzoek naar het hoe en wat van de fruitvlieg, omdat het een makkelijk diertje is, in de omgang, ze eenvoudig te kweken zijn en omdat hun hersens en zenuwcellen lijken op die van de mens.

Ik citeer even een stukje: 'Zowel fruitvliegen als mensen maken gebruik van zogenoemde neuronale circuits (...) Dat zijn groepen zenuwcellen die met elkaar in verbinding staan. Men denkt dat verder onderzoek met het nieuwe breinmodel kan uitwijzen door welke hersencellen zo’n signaal precies reist. Ook bij onderzoek naar ziekten als ALS, waarbij spieren hun werking verliezen doordat zenuwcellen worden aangetast, verwacht men dat het model een bijdrage kan leveren.'

De volgende stap zou zijn, nog gedetailleerdere foto's, om een nog preciezer model van het vliegenbrein te maken. Daarna hoopt men de hersens van een muis in beeld te kunnen brengen en daarna misschien het mensenbrein. Dat is wel een flinke stap verder want dat bestaat uit '...86 miljard hersencellen. Ongeveer 600 duizend keer zoveel als bij de fruitvlieg'.

Helaas geeft het artikel geen antwoord op de vraag of de fruitvlieg nu geniaal is, of oliedom. Wie toch het verhaal wil lezen moet geabonneerd zijn op de Volkskrant.

De wetenschappers hebben wel een mooie website, die voor iedereen toegankelijk is en waar de resultaten van hun onderzoek te zien zijn.


 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 - deel 12 - deel 13 - deel 14 en deel 15 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

3 opmerkingen:

martin zei

Goed dan moet het er maar van komen een plank weghalen en kijken of ze van daarachter onder een aanrecht komen. Het stond gisteren al op het programma.
In ieder geval een goed reukvermogen, gevoel voor richting en grote trek. Er zijn overigens ook mensen die na een paar slokken voorover vallen en dan buiten over een bankje een roes uitslapen, zelfs met 600.000 x zoveel hersencellen. Slim of dom?

Zelfstandig journalist Antwerpen zei

Ik heb hert ook gelezen. Gratis. Volgens mij bij de VRT. Als ze zo geniaal zouden zijn, snappen ze toch wel dat ze niet continu moeten blijven rondvliegen boven een vuilnisbak die net is geleegd?

Jan de Stripman zei

@martin - Ja, oorzaak drank ! Daar helpen geen hersencellen tegen...;o)

@zelfstandig journalist - Ze zijn zo klein, misschien is er in een lege vuilnisbak toch nog genoeg over voor een horde fruitvliegjes.