zondag 14 juli 2024

Het Betty Asfalt Complex is verleden tijd


Het Betty Asfalt Complex
gaat over in andere handen en verandert van naam. Het kan zijn dat een deel van jullie nu denkt: Nou en ? Of: Betty wie ? Maar ik heb, als jong Stripmannetje, een paar keer opgetreden in het Betty Asfalt Complex, dat opgericht is en tot voor kort gerund werd door Paul Haenen en zijn partner Dammie van Geest.

Laten we teruggaan naar het begin van de jaren '90. Mijn vrouw en ik waren net een tijdje samen, ik werkte in Amersfoort, bij een marktonderzoek-bureau en deed daarnaast vrijwilligers werk, voor onze culturele dorpsvereniging. Mijn verhaaltjes en stripjes verschenen toen in het programmablad van die vereniging, het internet stond nog in de kinderschoenen.

Ondertussen was Paul Haenen een bekende TV-verschijning geworden die, voor de VPRO, een reeks programma's maakte. Bijvoorbeeld: 'Paul Haenen begint'; 'Haenen voor de nacht' en 'Dolman's vrolijke vrijdag'. Voor een deel werden die uitgezonden vanuit het voormalige Theater Tingel Tangel, aan de Nieuwezijds Voorburgwal, in Amsterdam.

Haenen en Van Geest hadden het pand, ooit een klooster, daarna school en burgemeesterswoning, in 1989 overgenomen. Ze gebruikten het, behalve als locatie voor TV-uitzendingen, ook voor kleinkunstvoorstellingen, hun eigen producties, maar ook die van andere cabaretiers en kunstenaars. Ze gaven het een nieuwe naam: Betty Asfalt Complex.

Een vriend uit de vereniging wees me erop dat Haenen ook een tijdschrift uitbracht, Mens en Gevoelens, waarvoor iedereen die dat wilde verhalen en tekeningen in kon zenden. Ik stuurde wat strips in, die in de smaak vielen en later ook wat verhalen. Het leverde geen geld op, maar het blad had wel een landelijke verspreiding. Dus een paar jaar lang kon ik genieten, van het idee, dat mijn werk in elke goede boekhandel lag.

Om de inzenders te belonen en met elkaar in contact te brengen, organiseerde de redactie van Mens en Gevoelens – Haenen en Van Geest dus – een aantal ontmoetingsavonden, in het Betty Asfalt Complex. Ik kreeg een uitnodiging en informeerde of ze het leuk zouden vinden als ik mijn gitaar meenam en wat eigen liedjes zou zingen.

Dat mocht, dus maakte ik mijn Amsterdamse muzikantendebuut, op de planken van het Betty Asfalt. Dat had verder geen gevolgen, behalve dat ik Haenen zelf de hand kon schudden en een kort gesprekje had met Dammie. Hij vond dat mijn strips aansloten bij de 'klare lijn', een stroming ooit begonnen door Hergé, de tekenaar van Kuifje. Mijn liedjes leken volgens hem wel wat op die van Cornelis Vreeswijk. Dat waren niet mijn grote voorbeelden, maar de vergelijking had veel erger uit kunnen vallen.

Een paar jaar later zou ik er nog eens optreden, als zanger van een jazzbandje. Die avond was niet door Paul en Dammie georganiseerd, maar door een groep Joodse homoseksuelen, die zich Sjalhomo noemde. Eén ervan was bevriend met mijn vrouw.

De bezoekers hadden er al een vermoeiende dag opzitten en reageerden nogal lauw op onze muzikale inspanningen. Mijn medemuzikanten, die gemiddeld een jaar of 20 ouder waren dan ik, voelden zich ook niet echt op hun gemak. Maar goed, we hebben ons er, van beide kanten, manmoedig doorheen geslagen en we kregen nog heel redelijk betaald ook.

Dat was niet het laatste bezoek dat, mijn vrouw en ik, aan het Betty Asfalt Complex brachten. We waren er ook nog eens, als publiek, bij de opname van één van Paul Haenens TV-shows. Je kon je daarvoor opgeven en voor zover ik me herinner was de toegang gratis. We hadden een leuke avond, waarbij we met verbazing de transformatie aanzagen van Paul als zichzelf, een beetje onhandige en verlegen man, tot zijn bekendste alter-ego, de praatgrage haaibaai Margreet Dolman.

Als muzikale gasten traden zangers Jan Rot en Jaques Herb op, die samen een single opgenomen hadden. Ik heb het verhaal al vaak verteld. Mijn vrouw en ik zaten, op TV nauwelijks zichtbaar, maar klaarblijkelijk goed te zien vanaf het toneel, in de zaal en Jaques Herb knipoogde herhaaldelijk naar haar. Wij vonden dat nogal grappig, maar het werd nog leuker.

Na afloop van de voorstelling hadden we trek gekregen en waren we, vanuit het theater, de straat overgestoken om een frietje te kopen. We stonden onze warme patatjes te eten toen we Jaques Herb het Betty Asfalt Complex uit zagen komen en in een klaarstaande limousine zagen stappen. Het kan ook best een taxi zijn geweest.

Hoe dan ook, de zanger had ons ook gezien. Dat bleek toen de auto een bocht maakte en aan onze kant van de straat langskwam. Herb draaide, tot onze grote verrassing, het raampje naar beneden en boog zich uit het raam om naar ons te wuiven en te knipogen. Volgens mijn vrouw riep hij ook iets. Het was alsof wij de grote attractie van de avond waren. Je maakt wat mee, als onbekende Nederlander !

Maar goed, dat is allemaal lang geleden. Het Betty Asfalt Complex is, in de tussenliggende jaren, tweemaal verbouwd, zodat het van een alternatief zaaltje, veranderd is in een echt complex met meerdere zalen. Ondertussen vierde Paul Haenen, dit jaar, zijn 78ste verjaardag. Voor Haenen en Van Geest een mooi moment om het stokje over te dragen.

Vanaf 1 juli heeft het complex een nieuwe exploitant, De Theatergroep, en een nieuwe naam, De Richel. Paul Haenen blijft er nog wel optreden maar het Betty Asfalt Complex is verleden tijd.

Voor alle informatie kun je terecht op Theater de Richel.nl. De oude website bestaat ook nog, voor wie nog eens terug wil kijken: Betty Asfalt.nl

En voor wie helemaal niet weet wie Paul Haenen is, zijn biografie staat op Wikipedia. Dat geldt ook voor Jaques Herb en Jan Rot en voor Hergé en Cornelis Vreeswijk. Wij zijn zelf (nog) niet op Wikipedia te vinden.


 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 en deel 3 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

5 opmerkingen:

martin zei

Mijn zoon heeft jaren gewerkt in het café van De Richel. Hij maakte er regelmatig een feestje van.

Jan de Stripman zei

@martin - Ik moest het even opzoeken, het is al zo lang geleden dat ik voor het laatst in Amsterdam was. Café's heb ik er niet heel veel bezocht. Schaakcafé Het Hok nog wel eens, omdat het vlakbij stripwinkel Lambiek was en ik een vriend had die goed kon schaken.
Verder wel eens een enkele keer aan het Leidse Plein (Café Reynders)en ik heb ooit nog eens gezongen in een horecagelegenheid aan het Rembrandtsplein. Tegenover Tuchinski, maar ik zou niet meer weten hoe het heette.

Zelfstandig journalist Antwerpen zei

Met zo'n biografie verdien je een Wikipedia pagina!

Jan de Stripman zei

@zelfstandig journalist - Ha ! En dat is nog maar een deel van mijn legendarische avonturen...;o)

Het wachten is op een fan, met een Wikipedia-account, die mij die eer aan gaat doen. Het mag nog best even wachten, hoor. Ik wil wel nog rustig over straat kunnen.

martin zei

Hij is inderdaad naar de opening geweest, hoor ik net.