zondag 1 september 2013

Chief John Big Tree, Hiawatha en andere indianenverhalen


Zijn neus heeft model gestaan voor de indianenkop op het Amerikaanse muntje van 5 cent, zoals dat in de jaren '30 van de vorige eeuw in omloop was. Dat schreef Louis Paul Boon in 1960, in een van zijn krantencolumns. Hij voegde eraan toe dat het profiel van John Big Tree ook gebruikt is als embleem voor het automerk Pontiac.

Als je ze opzoekt op internet blijken het inderdaad indianenkoppen te zijn zoals je je die als kind voorstelde. Grote haakneuzen, fraaie verentooi. John Big Tree blijkt bovendien een tamelijk veelgevraagde filmacteur te zijn geweest. Met zijn karakteristieke kop verscheen hij in 59 films.

Dat hij model heeft gestaan voor de indiaan, op de 'Indian Head Nickel', wordt echter betwijfeld. De ontwerper van het muntje zei meerdere modellen te hebben gebruikt, waaronder wellicht John Big Tree. Die probeerde desondanks munt uit het muntje te slaan door, als bekende Indiaan op te treden.

John Big Tree stierf in 1967, meer dan 90 jaar oud, in het Onondaga Indianenreservaat, in de staat New York. Nooit geweten dat daar een Indianenreservaat was ! Maar het is er echt.

De Onondaga horen bij de 'Five Nations Confederation', of 'Haudenosaunee' , een samenwerkingsverband van indianenstammen, waarvan ook de Seneca, Cayuga, Oneida en Mohawk deel uit maken. Volgens hun eigen website is het een van de vroegste vormen van democratie.

Wanneer de Five Nations (later uitgebreid tot zes) zijn ontstaan is niet precies bekend. Volgens de overlevering meer dan 1000 jaar geleden. In die tijd was er veel strijd tussen de verschillende stammen en daarom zond de Schepper ('de Grote Geest' in oude Indianenverhalen) een vredestichter.

Een van de eersten die deze Peacemaker voor zich wist te winnen was Hiawatha. Die kennen de ouderen onder ons als stripfiguurtje uit de Donald Duck. In werkelijkheid was hij een legendarische Indianenhoofdman en de leider van de Five Nations.

De Onondaga sloten, in de 17e eeuw, een verdrag met de Nederlanders, die op de plaats van het huidige New York een kolonie stichtten. Na de Amerikaanse burgeroorlog kwamen de indianen er bekaaid vanaf en een groot aantal van hen week uit naar Canada. Een van de bekendere afstammelingen van deze groep is Robbie Robertson, gitarist van The Band. Maar dat is weer een heel ander verhaal.

De Onondaga in de staat New York zijn ondertussen vooral druk met milieuproblemen, zoals het zwaar vervuilde Onondaga Lake. En aansluitend bij de Nederlandse actualiteit: al in 2009 spraken ze zich uit tegen het winnen van schaliegas door middel van 'Fracking'.


Zie ook Wikipedia en de website van de Onondaga Nation



De Strip: De strip van deze week is weer gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 , deel 2 - deel 3 en deel 4 van dit verhaal.

Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 en deel 4 van het voorafgaande verhaal.

Klik op de strip voor een grotere weergave.

Ga voor eerdere hoofdstukken naar het Strip Jaaroverzicht van 2011  -  het Strip-overzicht van 2012 en het Strip-jaaroverzicht van 2013

Bezoek ook onze internationale, Engelstalige, website: The Amazing Comics Men



6 opmerkingen:

Antoinette Duijsters zei

Ja, ze hebben wat aangericht, die Europeanen. En de eerste bewoners van Amerika zijn nog steeds slecht af.

Jan de Stripman zei

@antoinette - Ja, het is spannende geschiedenis, maar de rechtvaardigheid is vaak ver te zoeken...

Zelfstandig journalist Antwerpen zei

Leuk om over de oorsprong van Hiawatha te lezen!

martin zei

En die indianen verdreven op hun beurt weer de bewoners voor hen. Is het vooruitgang dat wij ons er nu een oceaan en zee verderop toch druk om kunnen maken en dat in Canada de rechten min-of-meer zijn vastgelegd?

Gisteren werd de mooie western Dead man als keuzefilm uitgezonden, met ook veel indianen zaken. Ik bekeek hem onlangs nog.

Antoinette Duijsters zei

Martin, je bedoeld dat de indianen onderling ook wat af vochten, net als onze voorouders in Europa.

Anoniem zei

Onbewust leer je wat af met Suske en Wiske, Asterix en de Donald Duck...