Zonnebloemen

Er bloeit een kleine zonnebloem op het balkon. Niet zo'n joekel van 3 meter, maar echt een kleintje, misschien net 30 centimeter hoog. Waarschijnlijk komt hij uit een zonnebloempit, die in het vogelvoer zat.

Bij zonnebloemen denk je natuurlijk meteen aan Vincent van Gogh. Hij schilderde, in 1889, een aantal verwelkende exemplaren, in een vaas. Hij deed dat zelfs vijf keer, volgens de website van het Van Gogh Museum. 

Nee, hij schilderde ze zeven maal, maar één versie bevindt zich in een privécollectie en één is verloren gegaan bij een bombardement. De vijf bekendste hangen in musea in Amsterdam, München, Londen, Philadelphia en Tokio.

Volgens Wikipedia maakte hij ook nog een serie van vier, toen hij in Parijs verbleef, in 1887, alleen daarop stonden de zonnebloemen niet in een vaas. Eén de zonnebloemschilderijen, met vaas, werd een eeuw later verkocht voor bijna 40 miljoen dollar.

Tijdens zijn leven verkocht Van Gogh er niet één. Hij maakte de schilderijen om te experimenteren met kleur en omdat bloemstillevens populair waren. Aanvankelijk schilderde hij verschillende soorten bloemen, maar uiteindelijk koos hij de zonnebloem, als zijn bloem.

Het is misschien een uiting van zijn obsessieve karakter dat hij zich zo vastbeet in die ene bloemsoort. Ik heb inmiddels zo'n 150 brieven van hem gelezen – tot het jaar 1881 – en daaruit blijkt dat hij zich enorm kon storten op een onderwerp, of een persoon. Eerst was er het geloof, daarna een paar mislukte liefdesaffaires en uiteindelijk de schilderkunst.

Als een boek hem beviel, of een gedicht, schreef hij hele stukken ervan over, om bij de brieven aan zijn broer te voegen. Hetzelfde ging het met bijbelcitaten. Zijn schoonzuster, Jo Bonger, publiceerde de brieven die hij aan zijn broer Theo, haar overleden man, geschreven had. Ze schrapte wel het een en ander. Daar kom je achter als je haar versie vergelijkt met de volledige brieven, zoals ze op het internet staan.

Het was een gewoonte van Jo om namen te vervangen door initialen en soms persoonlijke passages weg te laten. Ingrepen die je je misschien voor kunt stellen, als het gaat over mensen die nog leven en die je van nabij kent. Dat je geen lange citaten door hoeft te ploegen, is ook wel prettig, maar de persoonlijke noten zijn wel interessant om te lezen.

Aan de andere kant... Soms wordt het wel erg persoonlijk. De brieven aan zijn broer waren, uiteraard, niet bedoeld om door iedereen gelezen te worden. Zelfs na 150 jaar voelt het een beetje ongemakkelijk, als hij lange betogen houdt over een meisje dat hem afgewezen heeft.

Hij slaat door in zijn verliefdheid, wat dan zou kunnen verklaren waarom hij zich daarna, met zoveel energie, op het schilderen stortte. Desalniettemin toch een beetje gênant. Misschien ligt het aan mij, maar ik kan me voorstellen dat hij zich, achteraf, wel wat geschaamd zal hebben voor zijn ontboezemingen.

Je vraagt je dan weer wel af wat er gebeurd zou zijn als een van die meisjes wel met hem in zee gegaan was. Zou hij een braaf gezinshoofd geworden zijn ? Misschien had hij een degelijke baan gezocht ? Er werden hem allerlei suggesties gedaan, door vrienden en familie. Hij kon misschien drukker worden, of kapper. Hij maakte zich er vrolijk over en schrijft dat je toch niet, zomaar, met een knip van je vingers, kunt veranderen in een haarsnijder.

Dan toch maar liever doorgaan met zijn tekenkunst oefenen. Schilderen deed hij aanvankelijk niet, hij hoopte misschien aan de slag te kunnen als illustrator, bij een krant of tijdschrift. Een bescheiden wens, die ook al niet uitkwam. Dat er ooit schilderijen van hem, voor miljoenen, verkocht zouden worden, zal hij zich niet hebben kunnen voorstellen.

 

De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman en wordt volgende week vervolgd. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van dit verhaal.

 

Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 en deel 4 van het vorige verhaal.

 

Klik op de tekening voor een grotere weergave.