Geslaagde en minder geslaagde TV-series

Als liefhebber van detectiveromans en -series heb je het niet altijd gemakkelijk. Vooral niet als een boekenserie, waar je een aantal delen van gelezen hebt, verfilmd wordt. Dat kan nogal wat invloed hebben op het leesgenot.

Ik weet niet hoe het bij jullie is, beste lezers, maar ik vorm me altijd een beeld van wat ik in zo'n boek lees. Het is geen haarscherpe film die zich, al lezende, in mijn hoofd afspeelt, maar toch zo gedetailleerd dat een verfilming, of verwerking tot TV-serie, mijn beeld lelijk kan verstoren.

Niet dat het altijd fout gaat, sommige verfilmingen zijn best geslaagd. Bijvoorbeeld de Maigret-serie met Bruno Cremer in de hoofdrol. Die past prima als ik een boek van Simenon lees. Of, wat recenter, de serie 'Case Histories', over detective Jackson Brodie, naar de boeken van Kate Atkinson. Geen probleem met hoofdrolspeler Jason Isaacs.

Andere detectiveromans en -reeksen zijn zo vaak verfilmd dat er zich, bij lezing van de originele boeken, een soort van gemiddelde aandient. De Miss Marple verhalen van Agatha Christie, bijvoorbeeld. De afgelopen jaren heb ik zeker drie verschillende TV-Marples voorbij zien komen, maar samen geven ze geen grote problemen als ik weer eens zo'n boek lees.

Sommige seriemakers geven zo'n eigen draai aan een boekenreeks, dat er van conflicten, in het hoofd van de lezer, geen sprake meer kan zijn. Op de Belgische TV zijn, af en toe, afleveringen te zien van een Franse serie, 'Les petits meurtres d'Agatha Christie', die ook gebaseerd is op de boeken van de beroemde Britse schrijfster.

De makers hebben echter de handeling verplaatst, naar het Frankrijk van de jaren '50. Ze nemen geen enkele hoofdpersoon uit de originele boeken over, maar laten de mysteries oplossen door een jonge journaliste en een knorrige politiecommissaris. Gek genoeg is het best een leuke serie.

Maar helaas zijn er ook een paar miskleunen. Ik las bijvoorbeeld een paar boeken van Frank Tallis, die later verwerkt werden tot de TV-serie 'Vienna Blood'. De verhalen spelen in Wenen, rond 1900, met als hoofdpersonen de jonge arts Max Liebermann – die een navolger is van Sigmund Freud – en inspecteur Oskar Reinhardt.

Samen lossen ze misdaden op tegen de achtergrond van Weense koffiehuizen en salons, bevolkt door elegante heren en dames uit de hogere kringen. In de boeken eten ze het ene na het andere heerlijke gebakje en zingen ze, in hun vrije uren, liederen van Schubert. Van die vrolijke noten blijft in de TV-serie niets over.

Liebermann wordt neergezet als zo'n geremd persoon, dat hij bijna autistisch lijkt. Terwijl van Reinhardt een norse sombermans gemaakt is, die diep gebukt gaat onder de scheiding van zijn vrouw. Ik heb niet alle boeken van Tallis gelezen, die zelf klinisch psycholoog is en dus wel weet waarover hij schrijft, maar vraag me af of ik het beeld van die twee acteurs uit mijn hoofd zal kunnen houden, bij lezing van een volgend deel. Hun foto's staan ook al op de omslagen van de boeken, zag ik.

Nog zo'n sof is de nieuwe serie die gemaakt is naar de boeken van Ian Rankin. Ik ben net begonnen aan deel 21, van de reeks die hij schreef, over inspecteur John Rebus. Het is een van mijn favoriete reeksen, hoewel er al verschillende verfilmingen van gemaakt zijn. Van de eerste serie, met acteur John Hannah in de hoofdrol, heb ik gelukkig nooit iets gezien.

De tweede reeks met Ken Stott staat me evenwel helder voor de geest. Stott speelt daarin een stevige veertiger, met een karakterkop, die prima past bij het beeld van de lichtelijk getroebleerde John Rebus, die worstelt met zijn verleden, zijn echtscheiding en zijn drankgebruik. Hij gaat gekleed in slechtzittende pakken, rookt teveel en valt regelmatig in slaap in zijn stoel, in plaats van zijn bed. Precies als in de romans.

Maar nu is er een nieuwe serie gemaakt en de nieuwe Rebus, die gespeeld wordt door Richard Rankin (geen familie van de schrijver), is een jonge vent met een modieus stoppelbaardje en een leren jasje. Bij het zien van de leader, op TV, het introductiefilmpje waarmee zo'n nieuwe serie wordt aangekondigd, had ik al zo mijn twijfels. Maar bij het bekijken van de eerste aflevering werd het me al snel duidelijk: Niet bekijken, deze serie ! Er deugt niets van !

De handeling is een jaar of 40 verplaatst, naar het Edinburgh van nu. Men heeft een aantal figuren uit de boekenreeks, die dus al meer dan 20 romans telt, bij elkaar geveegd en er, vrijwel zonder uitzondering, verkeerde acteurs bij gezocht.

Om één voorbeeld te noemen, afgezien van de hoofdrolspeler: Zijn grote tegenstrever is gangster Morris Gerald Cafferty. In de boeken heeft die de bijnaam 'Big Ger', want het is een reus van een vent. De acteur die hem nu uitbeeldt zet een prima schurk neer, maar is een mager kereltje van gemiddelde lengte. Dat Rebus hem, in één van de eerste scenes, probeert te wurgen is in de serie al moeilijk te begrijpen, maar was in de boeken volslagen ondenkbaar.

Je vraagt je af hoe Ian Rankin met deze serie akkoord heeft kunnen gaan. Ik las bij Wikipedia dat hij na het maken van de eerdere series, de filmrechten teruggekocht heeft, omdat hij niet tevreden was over het resultaat. Is hij nu gezwicht voor een lucratief aanbod ? Ik kan me niet voorstellen dat hij zo in geldnood zou zitten, zijn boeken zijn zonder uitzondering bestsellers. Maar Rankin nadert de pensioenleeftijd, misschien wil hij in één keer zijn oude dag veiligstellen ?

Hoe dan ook: Deze serie kun je beter links laten liggen. Tenzij je bij het lezen altijd al dacht dat Rebus een jonge kerel met een stoppelbaardje was. In de boeken wordt hij trouwens langzaam ouder. In boek 21 is hij gepensioneerd en opa. Ik vraag me af hoe de seriemakers daar mee om zullen gaan.

Wie zoekt, naar foto's van Ken Stott, krijgt een heleboel plaatjes te zien uit de verfilming van The Hobbit. Stott speelde daarin de dwerg Balin.

 

De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 en deel 11 van dit verhaal.

 

Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van het vorige verhaal.

 

Klik op de tekening voor een grotere weergave.