Een tijdje terug vertelde ik over de gratis e-boeken die ik, van verschillende kanten, toegestopt had gekregen. Ik kwam er achter dat die vaak uit het Engels vertaald waren en ik vond die vertalingen vaak niet zo best. Maar omdat er zich een hele reeks van die boeken, op mijn laptop en e-reader, had verzameld besloot ik om er toch eens doorheen te gaan. Al was het maar om te zien of er misschien iets van waarde bij zat. Want gratis dingen kunnen waardevol zijn.
Deze keer begon ik aan 'Marionet' van Daniel Cole. Na een bladzijde of 20 dacht ik: dit zou best een goed geschreven politieroman kunnen zijn. Ik zocht het boek op internet en het bleek deel 2 uit een reeks van 3. De e-boeken, in de oorspronkelijke taal, Cole is een Brit, waren niet duur, dus ik kocht deel 1, 'Ragdoll', in het Engels.
Ik keek ook op de website van zijn Nederlandse uitgever – jammer voor de lezer die het Engels niet beheerst, maar de Nederlandse e-boeken zijn 3 keer zo duur als de Engelse – daar wordt Cole nogal ronkend aangeprezen: 'De Britse Daniel Cole (1983) werkte voorheen als ambulancebroeder. Het is dan ook geen verrassing dat hij in zijn thrillers de meest gruwelijke details met medische precisie weet te beschrijven.'
Dat is wel een klein beetje overdreven en zou voor mij genoeg kunnen zijn om van de aankoop af te zien, maar gelukkig druipt het bloed niet tussen de pagina's vandaan. De seriemoordenaar waar de hoofdpersonen, inspecteur William 'Wolf' Fawkes en zijn collega detective Emily Baxter, door uitgedaagd worden is wel bijzonder inventief. De manier waarop de slachtoffers vallen en de wijze waarop het onderzoek in de soep loopt is zelfs zo uitzinnig, dat ik halverwege overwoog om het boek maar opzij te leggen.
Maar ongeloofwaardig of niet, het verhaal is goed geschreven en wordt op het laatst toch spannend. Dus ik las verder, bereikte de ontknoping en heel misschien ga ik deel 2 ook nog eens lezen. Het zou 'ijzingwekkend spannend' zijn, belooft de uitgever.
Kort daarop, ik vermoed door een suggestie van mijn e-boeken verkoper, kwam ik op de thrillers van Christopher Brookmyre. Dat is een Schot en ik ben een fan van die andere Schotse thrillerschrijver, Ian Rankin. Dus dat wekte verwachtingen.
Rankin komt uit Edinburgh, Brookmyre uit Glasgow. Tussen die steden is een rivaliteit, een beetje zoals, bij ons, tussen Amsterdam en Rotterdam. Edinburgh is de, tamelijk respectabele, beetje verpauperde hoofdstad, met zijn mooie historie. Glasgow het ruwere, volksere neefje, brutaler, grof in de mond en armen uit de mouwen, hoewel een flink deel van die ruwe werkers inmiddels een werkeloosheidsuitkering krijgt.
De boeken van Brookmyre zijn ook brutaler, dan die van Rankin, de overdrijving wordt niet geschuwd, maar op een humoristische manier. Ik las zijn debuutroman, 'Quite Ugly One Morning', de titel is geleend van de Amerikaanse singer-songwriter Warren Zevon, wat meteen al een pluspunt is.
In zijn, 20 jaar later geschreven, voorwoord zegt Brookmyre dat hij een fan is van Zevon en dat hij hem een 'slijmerige' brief schreef, om te vragen of hij de titel mocht gebruiken. Zevon antwoordde niet en is inmiddels overleden. Hij heeft waarschijnlijk nooit meegekregen dat het boek nu een stuk bekender is dan zijn liedje. In dat voorwoord zegt de schrijver ook dat zijn boek een satire is op het Groot-Brittannië van de jaren '90, net na Margaret Thatcher. Het is dus niet alleen een detectiveverhaal, het levert ook maatschappijkritiek.
De vrouw van Brookmyre is anesthesist, in een ziekenhuis van de National Health Service (NHS), de Britse vorm van ons oude ziekenfonds. Zij maakte lange dagen, onder beroerde arbeidsomstandigheden en moest toezien hoe, door de hervormingen van de partij van Thatcher, de managers het roer in het ziekenhuis overnamen.
Het verhaal van Brookmyre speelt zich af rond zo'n NHS ziekenhuis. Een van de managers heeft bedacht dat bejaarde patiënten, die veel verzorging behoeven, economisch niet voordelig zijn. Ze kunnen beter opgeruimd worden en het ziekenhuis verkocht. Dat zou een geweldige besparing zijn en, via handige constructies, zouden hij en wat zakenvrienden daar leuk aan kunnen verdienen. Hij vindt een dokter met een gokprobleem, die hem wel een handje wil helpen.
De ex-vrouw van die criminele dokter is anesthesist – jazeker – en als haar ex zelf vermoord wordt zoekt ze, samen met de eigenlijke hoofdpersoon, journalist Jack Parlabane, uit hoe de vork in de steel zit. Die Parlabane is een geval apart. Hij is onderzoeksjournalist, die gespecialiseerd is in het blootleggen van politieke en zakelijk schandalen. Hij gebruikt onorthodoxe methoden, is een meesterinbreker en computerhacker.
Aan het begin van het boek is hij net Amerika ontvlucht, waar onderwereldfiguren het op zijn leven voorzien hebben. Eerder werkte hij een tijdje in London, waar hij menig sjoemelende politicus en onbetrouwbare zakenman het leven zuur maakte. Oorspronkelijk een Schot, is hij nu weer terug in Glasgow en belandt, bij toeval, middenin de moordzaak op de corrupte arts.
Ook Brookmyre is dus niet bang voor wat overdrijving en zijn romanpersonen belanden soms in bizarre situaties, maar hij schrijft wel veel leuker dan Daniel Cole. Er komen ook gewelddadige scenes voor in 'Quite Ugly One Morning', maar die lijken meer op slapstick, dan op fel realisme. Parlabane is bijna een superheld, ondanks de malle toestanden waar hij in verzeild raakt. Misschien daardoor komt de kritiek die Brookmyre heeft, op de conservatieve politiek, juist wel serieus over.
De boeken van Brookmyre zijn niet vertaald in het Nederlands. Dat zou ook een flinke klus zijn, want hij mixt nogal wat spreektaal, soms ook Schots dialect, door zijn verhalen. Je moet ook een beetje op de hoogte zijn van wat er in Groot-Brittannië speelde, in de jaren '90. Of niet te beroerd zijn om af en toe iets op te zoeken.
Ik las vrij snel daarna zijn tweede boek, waarin Parlabane het opneemt tegen de schandaalpers en politici die met de media onder één hoedje spelen. Ook dat is bij vlagen heel amusant, al is de schrijver soms wat erg lang van stof.
Dus als ik moet kiezen tussen Cole en Brookmyre dan wint de laatste met gemak. Wil je sensatie lees dan Cole, wil je vermaakt worden, maar ook iets leren over Groot-Brittannië voor de Brexit, kies dan voor Brookmyre. Wil je een realistische thriller, doe dan toch maar Ian Rankin.
5 opmerkingen:
Het opruimen van dure patiénten omdat ze ten koste van de winst gaan, het kwam vorige week mijn eigen familie binnen. Uiteindelijk ben ik bang dat het resultaat fataal zal zijn, Minder direct, maar het effect wordt op de koop toegenomen. Leuk, maar niet heus, dat zorg geprivatiseerd wordt.
Jouw verhaal rondom deze 3 schrijvers is al zeer uitnodigend om te lezen.
De verschillen in de schrijfstijlen heb je weer mooi en fijntjes blootgelegd.
Een vriendelijke groet, Corry.
Ik ben nog steeds bezig met boeken een tweede herlezing te geven. Vandaag eindig ik een boek over de verloren kunst van het goed lezen van het Schrift. Alleen lezen is namelijk niet voldoende. De lezer moet er ook een transformatie door gewaarworden. De moderne mens ervaart dat niet meer, neemt alles letterlijk en daardoor gaan de kracht en betekenis van het Schrift verloren. Dinsdag begin ik weer in een Kinsey Millhone op herhaling. Ik beperk dat tot één per kwartaal. Ben ik zes jaar zoet :-).
@martin - Deze boeken zijn uit het leven gegrepen, dat is wel duidelijk.
@corry - Dank je, het ook zoals Martin wel eens gezegd heeft: Ik schrijf wat ik van een boek vind als geheugensteuntje voor mezelf, maar het is fijn als andere het ook waarderen.
@zelfstandig journalist - Transformatie door lezen, dat wil elke schrijver wel bewerkstelligen. Ik hou Kinsey nog even op de reservebank, altijd fijn om nog een paar boeken achter de hand - ook al is het virtueel - te hebben.
Je zult er echt geen spijt van krijgen ze op enig moment tevoorschijn te halen :-).
Een reactie posten