Drie jaar geleden ontdekte ik de verhalen van Nescio. Ik kocht zijn verzamelde werk, mooi gebonden in een harde kaft en bijna 900 pagina's dik, voor een heel schappelijk bedrag. Ik was toen nog niet aan de e-reader, het was één van de laatste echte boeken die ik kocht.
Het was natuurlijk rijkelijk laat dat ik Nescio ontdekte, zijn bekendste werk verscheen een eeuw geleden, daar had ik best eerder aan kunnen beginnen. Maar zo loopt het soms en misschien waardeer ik het nu wel meer dan wanneer ik het als jongeling had gelezen.
Als scholier las ik ooit het eerste stuk van de beroemde Max Havelaar – van Multatuli – en ik vond er niets aan. Pas toen ik het, een jaar of 20 later, nog eens open sloeg besefte ik dat het een prachtig boek was.
Maar Nescio was me dus helemaal ontgaan. Ik kan hem inmiddels aan iedereen aanbevelen, maar veel mensen weten al dat hij een geweldige schrijver was. Met een heel klein oeuvre, trouwens. Die 900 pagina's van zijn verzamelde werk bestaan voor het grootste deel uit voorstudies, probeersels en onafgemaakte aanzetten. Zijn belangrijkste verhalen beslaan samen nog geen 150 bladzijden. Maar wel erg mooie bladzijden !
Oorspronkelijk bestond het verzamelde werk uit twee delen, de bekende verhalen met al hun aanhangsels in deel 1 en in deel 2 zijn Natuurdagboek. Tegen de tijd dat ik het kocht werden de twee onafhankelijk van elkaar verkocht. Mijn bundel is de 6e druk uit 2012. Inmiddels zullen we al wel weer een paar drukken verder zijn. Je kunt deel 1 in ieder geval nog steeds kopen voor 3 tientjes.
Tegen het Natuurdagboek zat ik ondertussen een beetje aan te hikken. Het bestaat uit aantekeningen die hij voor zichzelf gemaakt heeft van wandelingen, fietstochtjes, auto- en treinreizen die hij maakte, vanaf 1946 tot 1955. Hij was toen gepensioneerd en was graag op pad om de tijd te verdrijven.
Ik had van verschillende kanten gehoord en gelezen dat het een prachtig boek moest zijn en het is ook helemaal niet duur, 20 euro voor ruim 500 bladzijden, maar ik twijfelde. Ik heb een fotoboek, van Bert Verhoeff, die 50 jaar later plaatsen heeft vastgelegd waar Nescio graag kwam. Met citaten van de schrijver erbij. Best leuk, maar om daar nou een heel boek van te lezen. Het leek me niet zo spannend.
Inmiddels ben ik overgestapt op de e-reader en in digitale vorm kost het Natuurdagboek nog maar 1 tientje ! Zelfs al zou het een beetje tegenvallen dan kon ik dat er best aan spenderen. Dus ik ging overstag en heb inmiddels de eerste paar jaar doorgenomen.
Aanvankelijk is het inderdaad niet zo heel spannend. Aantekeningen in telegramstijl, vaak niet meer dan opsommingen van plaatsnamen waar hij langs kwam, namen van horecagelegenheden waar hij koffie met een Tom Pouce at en wat voor weer het daarbij was. Maar gaandeweg kreeg het boek me toch te pakken.
De titel Natuurdagboek is wel een beetje misleidend. Nescio heeft zeker oog voor de natuur, maar noteert ook elke kerktoren die hij zag, elk kasteel en ander bijzonder gebouw. En vermeldt de mensen die hij ontmoet. Of de obers vriendelijk waren, of niet en of hij nog mooie meisjes zag, met 'bloote' benen.
Er zitten heel komische observaties tussen en ook heel dichterlijke. Het aardige is dat er plaatsen zijn, waar hij in de jaren '40 en '50 kwam, die ik ook goed ken. In 1949 was hij, bijvoorbeeld, 4 weken op vakantie in Ouddorp, op Goeree-Overflakkee. Daar ben ik, ruim 50 jaar later, met mijn vrouw ook vaak geweest.
Koffie met gebak, bij het enige hotel met terras in het dorp. Daar hebben wij ook vaak gezeten. Een wandeling om de punt, bij de vuurtoren. Ook vaak gedaan. Een bezoek aan Goedereede, met koffie bij hotel de Gouden Leeuw. Bekend terrein !
Nescio beklom de kerktoren van Goedereede, die ooit dienst deed als vuurtoren. Ik heb op maar heel weinig kerktorens gestaan, maar die nou net wel. Dat is, met terugwerkende kracht, een bijzonder gevoel. Zo krijgt het boek een heel aparte betekenis.
De schrijver was zo reislustig dat ik me afvraag of hij het thuis wel zo gezellig had bij zijn vrouw. Daarvoor moet ik dan waarschijnlijk zijn biografie lezen, die net verschenen is. In een stuk in de Volkskrant zegt de schrijfster van die biografie, Lieneke Frerichs, dat hij een tamelijk saai leven had. Hm... moet ik daar dan wel aan beginnen ?
3 opmerkingen:
Ik heb nooit op die toren gestaan en ben toch tientallen keren in mijn leven op Goeree-Overflakkee geweest. Mijn grootouders van moeders kant woonden daar, Ooltgensplaat.
Heb een tijd lang zijn aantekeningen van dezelfde datum gelezen. Heb er zelfs een schemaatje voor gemaakt. Je zou het de weergave van een saai leven kunnen noemen of de aantekeningen van iemand die geen spektakel nodig (met de kerktoren als buitengwoon hoogtepunt) had om het mooie te zien.
@zelfstandig journalist - Mijn vrouw was voor ik haar kende getrouwd met de zoon van een huisarts op Goeree. Na haar scheiding bleef ze, vrijwel elke zomer, naar het eiland gaan en nam mij ook mee...
@martin - Hij reisde wel heel Nederland door, dan kan ik me saaiere levens voorstellen...;o)
Een reactie posten