zondag 22 januari 2012

'De natuur is helemaal in de war'

De winter, tot nu toe, is uitzonderlijk mild geweest. Veel neerslag en temperaturen ruim boven nul, op een paar nachten met lichte vorst na. Een paar van de Japanse kersenboompjes in onze straat, die elk voorjaar voor een roze bloemenzee zorgen, hebben daar aanleiding in gezien om in bloei te komen.

Een beetje voorzichtig zijn ze wel, enkele tientallen bloempjes zijn al uit, de rest wacht nog op het echte voorjaar. Toen ik gisteren boodschappen ging doen zag ik, een paar straten verderop, echter een Japanse kers die al helemaal in volle bloei stond.


Januari is nog maar net over de helft en de lentebloesems laten zich zien. De natuur is helemaal in de war, zeggen de mensen dan. Maar is dat nou echt zo ? Ik denk dat het wel meevalt.

Als je zegt dat iets in de war is ga je er van uit dat er normaal gesproken orde en regelmaat is. Dus als die bloesembomen niet in de war zijn, kun je de klok erop gelijk zetten wanneer ze in bloei komen ? Zo werkt het natuurlijk niet.

Ook in het voorjaar kan het nog wel eens stevig vriezen. Als alle bomen op precies hetzelfde moment in bloei komen zou dan voor de hele soort, in een klap, het voortplantingsseizoen mislukt zijn. Als een deel van de populatie wat eerder bloeit en een ander deel wat later, is dat risico veel kleiner.

Elk jaar zijn er dus een paar boompjes wat eerder dan de rest. En sommigen zijn een beetje later. Dat is de ordeloosheid die normaal is in de natuur. Dat is ook de variatie, in eigenschappen en genetisch materiaal, die er voor zorgt dat dieren en planten een levensvatbare populatie in stand kunnen houden.

Daarbij hangt het moment waarop planten bloeien en in blad komen en waarop vogels en insecten actief worden, af van de weersomstandigheden. Als het lang koud is gebeurt alles wat later, is het vroeg warm dan natuurlijk wat eerder. Zo flexibel is de boel en dat is maar goed ook.

Want wat is normaal ? Dat is niet meer dan een gemiddelde van de voorafgaande periode. Vorig jaar was de winter tamelijk streng, dit jaar zacht. Is het weer in de war ? Nee, die wisselvalligheid is juist heel normaal.

De natuur houdt er rekening mee dat het weer onvoorspelbaar is en bepaald geen precies tikkend uurwerk. Nogal wat bomen houden, bijvoorbeeld, in het voorjaar een aantal knoppen als het ware in reserve.

Als er nog een late vorstperiode komt, waardoor de eerste blaadjes en bloempjes doodvriezen, komen de reserveknoppen in actie om nog te redden wat er te redden valt. Zo kun je profiteren van de gelegenheid als die zich voordoet, zoals nu met een milde winter, en toch voorbereid zijn op een tegenvaller wat later in het seizoen.

Bomen en planten die nu al, veel vroeger dan normaal, in bloei komen zijn dus niet in de war. Maar profiteren van de geboden mogelijkheden. En voor ons is het ook leuk. Alvast een voorproefje van de echte lente.

Je kunt trouwens vandaag nog meedoen met de Nationale Tuinvogeltelling. Je moet dan, een half uur lang, alle vogels tellen die je in je tuin ziet. Als je geen tuin hebt, zoals ik, mag je ook de vogels op je balkon tellen. De aantallen kun je invoeren op de website.

Door het zachte weer is het bijzonder rustig op mijn balkon. De zonnepitten, die ik als vogelvoer neergelegd heb, zijn aan het ontkiemen en er groeien grassprietjes op mijn mezenbollen. Mijn tactiek zal dus zijn: wachten tot er een vogel op mijn balkon zit, dan beginnen met tellen en hopen dat er binnen een half uur nog een komt...



De Strip: Dit deel van het Stripmannen-vervolgverhaal is weer gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van deze episode.


Klik op de strip voor een grotere weergave. 

Bezoek ook de website van  de Geheimzinnige Hulpman !

Ga voor eerdere hoofdstukken naar het Strip Jaaroverzicht van 2011 


15 opmerkingen:

Anoniem zei

In zijn algemeenheid is de mens in de war en net als bij dieren, is de neiging om planten ook menselijke eigenschappen toe te wensen

Anoniem zei

Hoe is de vogeltelling op het balkon Jan

Jan de Stripman zei

@sprakeloosverhalen - Dat klopt ! Maar 'in de war' is eigenlijk normaal...;o)

@draverblog - 3 pimpelmezen en 1 kauwtje geteld en doorgegeven...!

Aan de overkant van de straat zag ik nog een grote bonte specht, maar die mocht ik helaas niet meetellen...;o)

Anoniem zei

Mooie uitleg Stripman. Kan ik wel mee leven. Knap van die natuur die er voor gezorgd heeft dat ze crisisbestendig is. Kom er nog maar eens om!

Antoinette Duijsters zei

Klopt helemaal Stripman:-)

Bart zei

Ja, mede door dat flexibele in de natuur had ik een fijne appeloogst dit jaar, 'ondanks' (let op de aanhalingstekens) een barre, koude en lange winter daarvoor.
En dankzij dit zachte weer zien we veel vogels, opvallend gezond en ontspannen. Elke dag is er eten en drinken voor ze, tot nu toe.
We kijken toe, en nemen het zoals het komt, dat doet de natuur ook...

Jan de Stripman zei

@aadverbaast - De natuur is er helemaal op ingesteld om zich aan te passen aan de natuur...;o)

@antoinette - Dank je ! Jouw instemming is toch een soort keurmerk...;o)

@bart - En zo zouden wij het ook moeten doen...;o)

Glaswerk zei

Mijn tactiek zal dus zijn: wachten tot er een vogel op mijn balkon zit, dan beginnen met tellen...

Dan was je dus al begonnen met tellen ;-P

Unknown zei

ik heb niet geteld dit jaar....eigenlijk ben ik uitgeteld( en om kort te gaan er zijn wel vaker zachtejanuaries geweest

Zelfstandig journalist Antwerpen zei

Het is allemaal Darwinistisch gedrag van die bomen :-).

Jan de Stripman zei

@glaswerk - Ik ben beginnen met tellen op het moment dat de eerste pimpelmees zich op het balkon aandiende. Het is geen kip of ei probleem...;o)

@cor - Ach, ja, niets nieuws onder de zon...!

@zelfstandig journalist - Daar kun je Darwin de schuld niet van geven. De bomen waren er eerder dan hij...;o)

natuurkieker Coby Koops zei

De natuur verrast ons altijd weer, we denken het te begrijpen, maar steeds blijkt het toch weer anders te gaan.
Het is een wonderlijk gebeuren en ik geniet er van hoe het ook verloopt.
Natuurkieker Coby

martin zei

Toch zijn er op vele gebieden kenners die wel abnormaliteiten zien met negatieve effecten voor dieren en planten. Ook op het hoofdpunt, de warmere winter, wordt deze door het KNMI als tendens gezien. Dit staat los van de gebruikelijke bandbreedte.

Paul Nijbakker zei

Zachte winter, breek me de bek niet open. Het is eind Januari en de Torniorivier is NIET dichtgevroren. Niemand in Tornio kan zich herinneren ooit gehoord te hebben van zo'n unicum. Men begint zich zorgen te maken of het ijsvisfestijn nog wel doorgang kan vinden.

Jan de Stripman zei

@martin en @paul - Voor het eind van de week voorspellen ze hier kouder weer. Maar of dat ook voor Tornio geldt...?