Kartoffelsuppe – Aardappelsoep, dus...

Als je wrevel op wil wekken bij je lezers dan moet je over koken schrijven, dat blijkt maar weer. Mijn eerdere verhalen over makkelijke soep, van een paar simpele ingrediënten, hebben me zelfs onvriendelijke reacties opgeleverd op Ekudos. En dat is toch en heel gemoedelijk forum, waar je rustig over heikele politieke onderwerpen kunt schrijven zonder uitgescholden te worden.

Koken is klaarblijkelijk een teer punt voor veel mensen. Ze kunnen het niet en beginnen er dan maar liever niet aan. Of ze kunnen het wel en zijn daar dan zo trots op, dat je het niet moet wagen om te zeggen dat het eigenlijk heel simpel is en niets voorstelt. Dat is natuurlijk geen reden om maar niet meer over koken te schrijven.

Ik ben geen echte kok, dat hebben de lezers vast wel begrepen. Ik geef geen echte recepten met exacte hoeveelheden en kooktijden. Maar dat is met opzet. Koken is experimenteren, koken is avontuur. Er zijn geen rotsvaste voorschriften en koken uit een kookboek is saai. Mijn verhaaltjes zijn eerder bedoeld om te lezen, daarna opzij te leggen en lekker zelf aan de slag te gaan. Verzin je eigen varianten, vind je eigen recepten uit.

Deze keer: Kartoffelsuppe. Een heerlijke, voedzame soep waar ik voor het eerst mee kennis maakte in Trier. Dit mooie historische stadje aan de Moezel, met zijn Romeinse bouwwerken, middeleeuwse kerken en fraaie vakwerkhuizen is sowieso een bezoek waard. Maar je kunt er ook prima eten en drinken.

Moezelwijn, natuurlijk, die de laatste jaren steeds droger van smaak schijnt te worden, dit in tegenstelling tot de wijnen uit de nabijgelegen Elzas. En aardappelgerechten. Bestel eens aardappelen met eieren en spek, in zo'n gezellig restaurantje in die oude binnenstad. Tsjonge wat krijg je een vorstelijke portie opgediend ! Maar zo is de Duitse keuken, eenvoudig, smakelijk en niet kinderachtig.

Ik at mijn eerste aardappelsoep overigens in de Tulip Inn. Ja, een lelijk flatgebouw aan de rand van het oude Trier, maar niet duur en je hebt er vanuit je kamer een prachtig uitzicht. Thuisgekomen pakte ik er 'In de Duitse keuken' bij, een ouderwets kookboek, in 1969 uitgegeven door Parool/ Life en, na wat experimenteren, kook ik de aardappelsoep nu als volgt:

Schil ongeveer een kilo aardappels, het soort maakt niet uit, je kunt ook voorgekookte uit de supermarkt nemen, die hoef je dan niet te schillen (en dan heb je aan anderhalf pond genoeg). Kook de aardappels in een ruime pan en een ruime hoeveelheid water, waar je een paar bouillonblokjes in gedaan hebt, goed gaar. Hou er rekening mee dat er nog meer ingrediënten bij de soep moeten, hou dus een halve pan ruimte over.

Maak, terwijl de aardappels koken, een paar uien, een paar teentjes knoflook en een flinke prei schoon en snij die fijn. Schil een halve komkommer en snij die ook in fijne reepjes. Onderwijl zijn je aardappels gaar. Vuur uit en laat de pan een beetje afkoelen. Je moet nu de aardappels fijn maken. Dat kan met de staafmixer. Je kunt ze door een zeef duwen (is wel een heel werk) of uit de bouillon scheppen en op een bord fijn prakken en daarna weer in de soep teruggooien. Als er een paar grotere stukjes in de soep zitten is dat niet erg.

Doe nu het vuur weer aan, maar laag. De fijngemaakte aardappels hebben de neiging om aan de bodem van de pan vast te kleven, aanzetten heet dat in kookjargon en als je niet oppast kan dat zelfs tot aanbranden van je soep leiden. Roer dus vanaf nu regelmatig in de soep en schraap daarbij met de soeplepel over de bodem van de pan.

Gooi de fijngesneden uien en knoflook bij de soep en de helft van de gesneden prei. De andere helft van de prei doe je in een kommetje en bewaar je voor bij het opdienen. De komkommer mag ook in de soep. Laat alles een paar minuutjes zachtjes doorkoken. Niet vergeten te roeren.

Snij inmiddels een onsje gesneden bacon, ontbijtspek of runderrookvlees in reepjes. Dit kun je ook vervangen door allerlei andere vlezigheden, ham of boerenmetworst, rook worst of zelfs gerookte zalm (is geen vlees, maar vis). Ben je vegetariër dan laat je het gewoon weg. Geen nood, zonder vlees of vis wordt je soep ook best lekker. Je kunt wat champignons in plakjes snijden en even in de koekenpan fruiten, of iets van tahoe als vleesvervanger nemen. Doe de bacon, of wat je ook gekozen hebt, in de soep. Even roeren…

Je kunt allerlei kruiden in de soep doen. In het recept uit het kookboek staat dille, maar eigenlijk elk ander kruidje uit de gemiddelde keuken kan er bij, mits met mate gebruikt. Even proeven of het zout genoeg is. Eventueel nog een bouillonblokje toevoegen. Wat zwarte peper erover malen, maar pas op dat je er niet teveel in doet. De peper kan ook achteraf, als het al in je bord ligt erbij gedaan worden, dat is veiliger.

Doe vervolgens een kwartliter zure room bij de soep. Volgens mij moet je crème fraiche nemen en geen sour cream, want die is minder geschikt voor warme gerechten. In het kookboek staat slagroom. Dat geeft dan wel een andere smaak. In ieder geval goed roeren tot de room opgelost is. Voor eters met lactose-intolerantie is er ook heel goede sojaroom te koop, daarmee smaakt het ook prima.

En dan moet er nog (soja-)melk bij de soep, ja, het wordt steeds gekker ! Het hangt er van af hoe dik je je soep wil hebben. Maar aardappelsoep moet wel een beetje stevig zijn, dus niet teveel melk er bij mengen. Daarna is hij zo'n beetje klaar, alleen nog weer aan de kook brengen en daarbij regelmatig roeren.

Ondertussen een paar stevige boterhammen snijden en met boter besmeren, een flink glas Duits bier of een niet te zoete witte wijn ernaast zetten. En geef bij het opdienen de gesneden prei erbij, die we aan het begin opzij gezet hebben. Daar moet je dan een handje van over de soep gooien. Heerlijk, hoor kinderen ! En een dag later (wel bewaren in de koelkast) nog lekkerder !

Dit recept heeft in iets gewijzigde vorm ook op het VK-blog gestaan. De foto's heb ik vorige week gemaakt.

NB: Door een storing bij Blogspot is een aantal eerdere reacties verdwenen. Waarvoor mijn excuses...