zondag 7 november 2021

Het dodo-effect


'Please lock me away...',
zong Paul McCartney lang geleden. Hij zat nog op de middelbare school en wilde zijn vrienden, John en George, een van zijn zelfgeschreven liedjes voorspelen. Maar de twee schoten in een lachstuip: 'Sluit mij maar op, alsjeblieft ! Ja, natuurlijk, Paul !'

Jaren later, in 1964, werd het liedje opgenomen door het duo Peter & Gordon en werd het een grote hit, onder de titel 'A World Without Love'. The Beatles hebben het nooit op de plaat gezet, waarschijnlijk vanwege die beginzin.

Bijna was ik dit verhaaltje begonnen met: 'Ik loop een beetje achter...'. Maar net op tijd realiseerde ik me dat de lezers dan zouden roepen: 'Ja, Jan, natuurlijk ! Dat weten we ! Hahaha...'. Waarna ik de grootste moeite zou hebben om de orde weer een beetje te herstellen.

Eerste indrukken zijn belangrijk en het is zo'n eerste indruk waaronder het imago van de dodo, de legendarische, uitgestorven loopvogel van het eiland Mauritius, nog steeds lijdt. Ik hoorde vanochtend vroeg een aflevering van het radioprogramma Vroege Vogels, van twee maanden geleden. Vandaar dat ik wou beginnen met te zeggen dat ik wat achter loop.

Ik beluister de uitzendingen altijd achteraf, je kunt ze downloaden als podcast, als ik 's ochtends vroeg wakker ben geworden maar nog niet op wil staan. Nou ja, ik moet wel mijn bed uit dan, ik ben inmiddels ook een dagje ouder en dan moet je wat vaker naar het toilet. Maar ik dwaal af...

De dodo dus. Wij denken waarschijnlijk allemaal dat dat een domme, dikke vogel was. Ik heb een plastic modelletje van het dier naast mijn laptop staan, ooit cadeau gekregen van de kinderen en dat ziet er plomp en niet erg slim uit. Een bolrond lichaam, grote poten, kleine vleugels, een grote snavel, verbaasd kijkende oogjes en een komisch plukje veren als staart.

Maar zo heeft de dodo er dus helemaal niet uitgezien. Die verkeerde weergave hebben we te danken aan een schilderij van Roelant Saverij, uit 1628. Daar staat de domme, dikke dodo op, precies zoals we hem kennen.

Maar Saverij schilderde de dodo, die toen nog wel in levende lijve aanwezig was op Mauritius, waarschijnlijk met een opgezet exemplaar als voorbeeld. Moderne reconstructies maken het aannemelijk dat de vogel in werkelijkheid veel slanker was en meer rechtop liep.

Zijn domme en koddige imago heeft de dodo ook te danken aan het feit dat hij zo makkelijk te vangen was. Maar dat kwam omdat het dier niet schuw was. Hij had op Mauritius geen natuurlijke vijanden, dus toen er Hollandse zeelieden arriveerden kwamen de vogels nieuwsgierig naderbij.

De Nederlanders hebben geprobeerd om de dodo's op te eten, maar ze waren niet erg lekker, dus werden ze 'walgvogels' genoemd. De ratten, die ook met de schepen meekwamen, zijn de dodo uiteindelijk fataal geworden. Die vraten de eieren en jongen van de vogels op, zodat we nu zitten met een heel verkeerde indruk.

Het dodo-effect, dat kan heel hardnekkig zijn. Met Paul McCartney en zijn liedjes is het later nog aardig goed gekomen, maar de dodo...? Op de website van Vroege Vogels kun je zien hoe hij er waarschijnlijk in het echt heeft uitgezien. Als een redelijk slanke loopvogel met een flinke snavel. Niks dom en dik. 

 


De Strip is gemaakt door de Stripman zelf en is het vervolg op dit  verhaal.
Klik hier voor deel 1 en deel 2 van deze episode.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 - deel 12 - deel 13 - deel 14 - deel 15 en deel 16 van het vorige verhaal van de Geheimzinnige Hulpman.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 

Bezoek ook onze internationale, Engelstalige, website: The Amazing Comics Men
 

4 opmerkingen:

Zelfstandig journalist Antwerpen zei

Aan de andere kant: dodo's waren ook dapper.

martin zei

Hij heeft zijn naam ook wel mee, die klinkt als een aflopende zaak. do, do, dodo, dode, dood.

Jan de Stripman zei

@zelfstandig journalist - Ja, Dappere Dodo. Maar die is van voor mijn tijd. Veel mensen zien trouwens niet veel verschil tussen dom en dapper...;o)

@martin - Die naam heeft ie niet zelf gekozen...

martin zei

Jan ik zie het. Voor het eerst gebruikt door kapitein Willem van West-Zanen's in 1602.[http://www.potomitan.info/dodo/c32.php] Het had toen nog niet met dood te maken, maar men vermoed met dikke kont of knoopkont. Zo leer je nog eens iets nieuws over de intrigerende vogel.