Het trok mijn bijzondere aandacht omdat we een oud-spanjestrijder in de familie hadden. Mijn opa Ger, of eigenlijk de tweede man van mijn oma. Maar laat ik eerst wat uitleg geven.
Van 1936 tot '39 woedde er in Spanje een burgeroorlog. Na een halfgelukte militaire staatsgreep probeerden de troepen van generaal Franco, gesteund door Nazi-Duitsland en het Italië van Mussolini, de democratisch gekozen regering te verdrijven.
Die regering, die eerder de Spaanse koning Alfons XIII had afgezet, werd gesteund door een internationale brigade, de Spanjestrijders genoemd. Wikipedia schrijft: 'De eenheid werd gevormd door ongeveer 32.000 vrijwilligers uit meer dan 50 landen. Deze vrijwilligers werden voornamelijk geworven onder sympathisanten van communistische partijen maar er meldden zich ook socialisten, anarchisten en linkse liberalen/libertijnen.'
Er waren onder de Spanjestrijders ongeveer 700 Nederlanders en zo'n 1700 Belgen. De verliezen waren groot, de vrijwilligers waren nauwelijks getraind en hadden onvoldoende materieel. Men schat dat van de Nederlanders en Belgen ongeveer twee derde omkwam.
Na drie jaar won Franco de strijd en keerden de overlevenden terug naar hun land. In andere omstandigheden hadden ze een medaille gekregen, maar nu werden ze niet met open armen ontvangen. Mijn opa raakte zijn paspoort kwijt en had moeite om een betaalde baan te vinden. Hij was bovendien gewond geraakt aan zijn been en leed nadien onder terugkerende nachtmerries.
In OVT werd gevraagd wat de Spanjestrijders bewoog om zich aan te melden voor de strijd. Dat was, volgens de deskundige van de website, in de eerste plaats hun politieke overtuiging, maar ook de verhalen die ze hoorden van vluchtelingen uit Nazi-Duitsland speelden een belangrijke rol.
Dat gold ook voor mijn opa die, met zijn vrouw, een Duitse vluchteling in huis genomen had. Dat was een nobele daad, die voor hem niet goed uitpakte. Zijn vrouw ging een relatie aan met hun Duitse kostganger en dat resulteerde in de geboorte van een dochter.
Opa kwam dus gewond terug bij een vrouw die inmiddels bevallen was van een kind van een ander. Kort daarop werd zij ernstig ziek, ze overleed in 1944, zodat hij alleen achterbleef met zijn 'dochter'. In deze, niet zo vrolijke, omstandigheden hertrouwde hij uiteindelijk met mijn grootmoeder. Die was gescheiden en had uit dat eerdere huwelijk een zoon, mijn vader.
Opa Ger was voor ons een knorrige opa, die niet niet veel losliet over zijn Spaanse verleden. Hij zette wel af en toe een langspeelplaat op met Spaanse strijdliederen. 'Los Cuatro Generales', zei hij dan, 'mooie muziek !'
Het zou best kunnen dat op die plaat Bart van der Schelling te horen was, een zanger met communistische sympathieën, die in de jaren '20 ons land ontvlucht was en enige tijd in de VS verbleef. Daar trad hij op met Paul Robeson en Woody Guthrie en raakte bevriend met kunstschilder Willem de Kooning en schrijver Ernest Hemingway.
Ook Van der Schelling meldde zich aan voor internationale brigades en streed in Spanje tegen Franco. Ook hij keerde gewond terug, maar dan naar de VS, waar hij een Amerikaanse vrouw trouwde. In de jaren '50 week hij uit naar Mexico, omdat hij als linkse artiest in de problemen kwam.
Toen hij later door gezondheidsproblemen niet meer op kon treden schoolde hij zich, met behoorlijk succes, om tot kunstschilder. Uiteindelijk keerde hij in de jaren '60 terug naar Nederland en exposeert zijn schilderijen in Schiedam.
Zie voor meer info spanjestrijders.nl
En Wikipedia: Internationale Brigades
Op YouTube zijn liederen te horen van Bart van der Schelling
Het lied 'Los Cuatro Generales' staat er ook in diverse uitvoeringen.
De Strip: De Strip van deze keer is gemaakt door de Stripman zelf. Klik hier voor deel 1 van dit verhaal.
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 en deel 12 van het vorige verhaal.
Klik op de tekening voor een grotere weergave.
Bezoek ook onze internationale, Engelstalige, website: The Amazing Comics Men
4 opmerkingen:
Interessant familieverhaal.
Ik heb best wat kleurrijke personen in de familie...;o)
Jan wanneer krijg je nu een medaille voor het bestrijden van een bevriende mogendheid? Goed dat een plak halen niet de reden was. Nu waren er al teleurstellingen genoeg, ook bij jouw opa zo te lezen. Overigens niet verkeerd om dit soort kleur in de familie te hebben.
Ze vochten aan de kant van de legitiem gekozen regering, dat zal dan toch wel een bevriende mogendheid zijn geweest ? Bij terugkomst werd zijn paspoort ingenomen omdat hij in dienst van een vreemde krijgsmacht was getreden. Hij moest zich ook een tijd elke week bij de politie melden.
Mijn oudoom Anton, daarentegen, kreeg de militaire Willemsorde, omdat hij zich dapper had verzet tegen de Duitsers, bij de inname van Dordrecht.
Mijn familie zit vol helden...;o)
Een reactie posten