Soestdijk haalt opgelucht adem

Het zal niet iedereen opgevallen zijn, maar er is goed nieuws over Paleis Soestdijk. De MeyerBergman Erfgoed Groep, sinds 2017 eigenaar, gaat geen appartementen en een hotel bouwen, bij het Paleis, zoals eerder de planning was. Dat is mooi nieuws voor de verontruste omwonenden en voor de omliggende natuur, want al die nieuwbouw moest ergens in het bos komen te staan.

Het is een hele strijd geweest. Plannen werden ingediend, aangepast en uiteindelijk, onder druk van protesten en bezwaarprocedures, afgewezen. Nu gooien de eigenaren de handdoek in de ring, er wordt door hen geen nieuw plan ingediend.

Het verbaast me wel dat men nu aangekondigd heeft aan de slag te gaan met de restauratie van het Paleis. Ik had altijd begrepen dat dat alleen betaald kon worden als die appartementen in het bos gebouwd en verkocht werden. Nu blijkt dat er al geld klaar lag, voor het opknappen van het oude gebouw. De nieuwbouw was dus helemaal niet nodig. Vreemd verhaal, maar goed.

Om de hele historie nog eens op een rijtje te krijgen bladerde ik terug op ons Stripblog. In 2015 schreef ik voor het eerst over de plannen om het Paleis te verkopen. Het kabinet Rutte II, een coalitie van VVD en PvdA, loofde toen 100.000 euro uit voor 'serieuze en creatieve voorstellen, voor een herbestemming van Paleis Soestdijk'. Het idee was om rijksmonumenten te laten onderhouden en exploiteren door het bedrijfsleven. Dat zou voor de staat een zorg minder zijn en een leuke besparing opleveren.

'Voor mij hoeft al die dadendrang niet', schreef ik. 'Het paleis is een indrukwekkend gebouw in een mooi park, waarom zou je dat willen veranderen ? Het trekt behoorlijk wat belangstelling, waarom zou dat meer en massaler moeten ? Het is een plek van historisch belang, waarom zou je die moeten verstoren met verbouwingen, uitbreidingen enzovoort ?'

Ik was niet de enige die zich zorgen maakte. SP-kamerlid Harry van Bommel kwam zelfs naar Soestdijk, om de situatie te bekijken en te bespreken met omwonenden. De verkoop ging gewoon door, natuurlijk. In 2018 werden mijn vrouw en ik, als naaste buren, uitgenodigd voor een bijeenkomst in de oranjerie van Paleis Soestdijk, om te horen wat de nieuwe eigenaren allemaal van plan waren.

'De nieuwe directeur noemde het één van de mooiste plekken van Nederland. Ik moest hem gelijk geven en dacht dat het knap idioot was, dat het rijk dit historische erfgoed gewoon verkocht heeft. Alsof je het Rijksmuseum aan een zakenman verpatst en zegt: 'Maak er maar wat leuks van.'

Maar er werd ons verzekerd dat het allemaal best mee zou vallen en dat het heel mooi zou worden.

'...toen ik later thuis de website bekeek zag dat er iets minder geruststellend uit. Op de 'artists impression' staat er een soort achtbaan in de voortuin van het paleis getekend. Aan de overkant van de straat, bij het deel dat in de plannen de 'parade' wordt genoemd, lijkt een parkeerterrein middenin het Baarnse Bos gepland. (…) ...alleen het Paleis schoonmaken en de gazons maaien is natuurlijk niet genoeg om er een rendabel bedrijf van te maken.'

Een jaar later kregen we een uitnodiging om zitting te nemen in de 'Klankbordgroep Transformatie Landgoed Paleis Soestdijk'. Om geld te verkrijgen, voor het onderhoud van paleis en park, was er aanvankelijk bedacht om, op de plaats van de oude marechausseekazerne – dat zijn een paar rijtjes huizen, verderop in het bos – 65 dure koopwoningen te bouwen. Maar daarmee dacht de nieuwe eigenaar het niet te gaan redden en nu stelde hij voor om 98 nieuwe huizen neer te gaan zetten.

Verder moest er, tegenover het paleis, nog ergens een parkeerplaats komen. Op de plaats van de voormalige moestuin ? In het Baarnse bos ? Dat was nog onduidelijk. Net als het antwoord op de vraag hoe al die bezoekers en hotelgasten, op een veilige manier, de drukke weg over konden, om bij het Paleis te komen. Met een brug, een tunnel ?

De gemeenteraad van Baarn trok aan de noodrem. De MeyerBergman Erfgoed Groep werd vergeleken met rupsje nooit genoeg. De angst bestond dat, als ze deze uitbreidingen goedkeurden, er straks nog meer zouden volgen. Er werden Kamervragen gesteld door D66, maar de staatssecretaris antwoordde dat alles volgens de regels was gegaan en dat nu de gemeente en de provincie het maar moesten uitzoeken.

In die klankbordgroep ging ik niet zitten, maar ik zag het wel somber in: '...aan één ding verander je niets meer: de tent is verkocht en de zakenjongens gaan er iets van proberen te maken. (…) Dat hotel, die dure koopwoningen en die parkeerplaats gaan er gewoon komen. Hadden we maar eerder dwars moeten gaan liggen. Had D66 eerder moeten bedenken dat liberaal beleid, privatiseren van rijkseigendommen, liberale gevolgen heeft...'

Nog weer een jaar later, we schrijven inmiddels 2019 en Rutte III (VVD, CDA, D66 en ChristenUnie) is aan het regeren. Er zijn zoveel protesten, tegen de plannen rondom het Paleis, dat de directeur is opgestapt en ook één van de leden van de klankbordgroep het voor gezien hield. We kregen een folder in de brievenbus, van een actiegroep, waarin een toekomst wordt geschetst met 700.000 bezoekers per jaar en wekelijkse evenementen. Ik somberde nog even verder:

'De feestende mens dreigt Soestdijk te overspoelen. Om gelukkig te zijn moet die vakantie vieren, festivals bezoeken, in de zweefmolen zwieren en op terrassen zitten. Waar dat nog niet kan moet dat snel mogelijk worden gemaakt, want zo wordt een mooie plek rendabel.'

Gelukkig waren er groeperingen die het niet bij somberen lieten en die in actie kwamen. Op Wikipedia staat dat elf tegenstanders van het plan bezwaar aantekenden bij de Raad van State, waaronder: '...de stichtingen Natuurmonumenten, de Natuur en Milieu Federatie Utrecht, Het Utrechts Landschap, Behoud het Borrebos, Behoud de Eemvallei, Parel van Baarn, Werkgroep Roofvogels Nederland, en particulieren.'

In 2021 kregen we ook nog plannen voor een nieuwe woonwijk en een verkeersplein voor onze kiezen. Maar die lijken, na de laatste gemeenteraadsverkiezingen, in de ijskast te zijn gezet. En nu zijn ook de plannen voor nieuwbouw rond het Paleis afgewezen.

Zo zie je dat ik het allemaal te somber zag. Soms trekken de natuurbeschermers wel aan het langste eind. Gelukkig maar. 

 

 

De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 en deel 5 van dit verhaal.

 

Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 en deel 5 van het vorige verhaal.

 

Klik op de tekening voor een grotere weergave.