Eeuwenoude heftrucks en shovels

Onze koning bezocht op zijn verjaardag Amersfoort. Ik niet, ik zat rustig thuis voor de buis. Maar het leuke was dat hij het gedeelte van de stad bezocht waar ik 20 jaar gewerkt heb. Hij stapte uit bij het middeleeuwse klooster Mariënhof, waar op de verdieping de tekenkamer van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek was. Mijn tekentafel stond een poosje bij het raam schuin boven de ingang.

De koninklijke familie wandelde, langs de eeuwenoude singel, naar het moderne stadhuis. Daar tegenover was één van de locaties waar ik later voor een marktonderzoekbureau werkte. De twee andere werkplekken zijn er op een steenworp vandaan.

Amersfoort is een prachtige middeleeuwse stad. Maar als je over de schouders van de Oranjes keek zag je vooral 19e en 20e eeuwse architectuur. Hier en daar stond een echt oud gebouw, maar dat was dan meestal flink gerestaureerd of, zoals de beroemde koppelpoort, fantasievol verbouwd.

Ik las eens over een Nederlandse historicus die de Engelse universiteitsstad Oxford bezocht en tegenover een plaatselijke collega zijn bewondering uitsprak, voor de mooie middeleeuwse gebouwen die hij daar zag. Ja, zei die collega, alleen dateren de meeste uit de 19e eeuw.

Dat deed me ineens denken aan die zogenaamd eeuwenoude tradities, waar veel mensen zich aan vastklampen en waar anderen kritiek op hebben. Die zijn net als die oude steden. Als je de plattegrond van Amersfoort bekijkt, met zijn ronde singels en rechte hoofdstraat, die ook nu nog de belangrijkste winkelstraat is, dan is die middeleeuws en heel oud. Maar kijk je naar de huizen, dan zijn de meeste tamelijk nieuw.

Kijk je naar de paasvuren, die landgenoten langs de oostgrens zo graag aansteken, dan gaat die liefhebberij waarschijnlijk eeuwen terug. Maar het, alsof het een wedstrijd is, steeds maar grotere brandstapels bouwen is vrij nieuw. In de middeleeuwen hadden ze nog geen heftrucks en shovels. De middeleeuwers vonden waarschijnlijk een berg hout van twee meter hoog ook al een heel mooie brandstapel.

Zo is het ook met de goedheiligman uit Spanje. Ja, die is gebaseerd op heel oude voorbeelden. Sommigen zeggen zelfs dat de Germaanse god Wodan, met zijn paard Sleipnir, model hebben gestaan. Maar die oude sint kwam niet met een stoomboot vol zwarte knechtjes uit Spanje. De Germanen hadden immers geen stoomboten, of negerslaven.

Als er vervolgens mensen zijn die kritiek hebben op de moderne invulling, van deze oude tradities, dan proberen ze daarmee niet het fundament onder de samenleving weg te slaan. Ze willen ons niet ons geliefde kinderfeest en ons gezellige vreugdevuur afpakken. Ze zeggen alleen: kijk nou eens naar wat het geworden is, die oude traditie is een tikje ontspoord.

Gebruik nou even je verstand. Een vreugdevuur hoeft niet zo'n enorm inferno te worden dat scheel Heveningen een vlooi der prammen dreigt te worden. Ik bedoel heel Scheveningen... enzovoort. Een beetje minder is ook nog best leuk.

En de Sint kan ook best per trein komen, of in een Jeep, zoals ik als kind ooit meemaakte. Zijn knecht Piet kan allerlei leuke kleurtjes hebben en de pakjes kunnen ook, heel prima, bij de radiator van de centrale verwarming neergelegd worden.

Dat vinden de kleine gelovigen helemaal niet erg. Dan vergaat de wereld niet en hou je de wat kritischer ingestelde landgenoten ook tevreden.

De Strip: De strip - die los staat van het geschreven bericht - is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 en deel 3 van dit verhaal. 

Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 en deel 4 van het vorige verhaal. 

Klik op de tekening voor een grotere weergave. 

Bezoek ook onze internationale, Engelstalige, website: The Amazing Comics Men