dinsdag 29 november 2011

Die top 2000, kun je daar wetenschappelijk iets mee ?



Van deskundigen als Douwe Draaisma weten we dat de meeste mensen een eeuwige liefde koesteren, voor de muziek die populair was in de eerste decennia van hun leven. Zo pak hem beet tussen je 12e en je 25e, dat was jouw tijd.

De top 2000 zou dus de muziek moeten bevatten die de luisteraars leuk vonden toen ze pubers en jongvolwassenen waren. In 2005 zette me dat aan tot een speurtocht:

In plaats van gewoon, ontspannen, naar de liedjes in de top 2000 te luisteren, moet ik me er weer zo nodig vragen bij stellen. Zou je aan de liedjes kunnen zien hoe oud de samenstellers zijn ? Dat ga ik uitzoeken. Ik neem hits uit verschillende jaren en ga kijken of ik die in de top 2000 terug kan vinden. Maar welke nummers kies ik dan ?

Van een vriend kreeg ik een poosje terug het 'Top 40 dossier' op cd-rom, een overzicht van alle liedjes die tussen 1965 en 1996 in de hitparade stonden. Na enig zoeken in dozen en handige opbergmappen, vind ik hem en na het installeren zie ik dat het mogelijk is om alle nummer 1 noteringen op een rijtje te zetten.

Da's mooi, dan neem ik 1965, 1975, 1985 en 1995. Het zou leuk zijn om ook 1955 erbij te hebben. Toen bestond de top 40 nog niet, maar wel de Amerikaanse Billboard hot 100 ! Die moet terug te vinden zijn op internet. Helaas gaat de officiële Billboard website niet zover terug. Uiteindelijk vind ik de nummer 1 noteringen van 1955 via de digitale encyclopedie answers.com .

Prachtig, ik heb alles op een rijtje. Maar het ene jaar heeft meer nummer 1 hits gehad dan het andere. Dan neem ik gewoon de 10 liedjes die het langst op 1 hebben gestaan. Op naar de website van de top 2000 en zoeken maar. Een uurtje verder heb ik de gezochte gegevens, maar wordt ik er ook wijzer van ?

Je zou verwachten dat er een mooie stijging in het aantal teruggevonden liedjes zit. Met een top in 1975. Ervan uitgaande dat de Radio 2 luisteraar een middelbare, sentimentele, knakker is, zoals ik, die toen dus een jaar of 15 was. Veel 65-plussers zullen er niet gestemd hebben en de jonge gastjes luisteren niet naar zo'n ouwe lullen zender. Dus na 1975 verwacht ik weer een geleidelijke daling.

Wat betreft 1955 klopt het: maar 1 tophit terug gevonden, Bill Haley & the Comets op plaats 891. Een namaak Rock & Roll-lied, gezongen door een ouwe Hillbilly die ook eens hip wou doen, maar voor een hoop mensen klaarblijkelijk toch een klassieker. Uit 1965, '75 en '85 vind ik telkens 7 tot 8 nummers terug.

Uit 1995 staan nog maar 4 nummers 1 in de top 2000 genoteerd. Dat lijkt te kloppen met mijn theorie. Maar ja, echt verwonderlijk is het niet met liedjes van Irene Moors en de Smurfen, of Linda, Roos en Jessica op nummer 1. En dat het Duo Holleboer met 'Het busje komt zo' niet in de top 2000 terecht is gekomen verbaast me ook al niet.

Wat zeggen mijn onderzoekresultaten eigenlijk ? Als 1995 een slecht hitjaar was, dan was misschien 1955 dat ook wel. En kun je de Amerikaanse hitlijst wel met de Nederlandse vergelijken ? Er staan misschien nummers in die in Nederland niet verschenen zijn. Na een nachtje slapen besluit ik nog wat verder te zoeken. Misschien wordt het duidelijker als ik meer jaren naast elkaar zet ?

Ik kan de top 2000 ook downloaden, dan kan ik het allemaal veel gemakkelijker overzien. Maar als ik dat gedaan heb blijkt dat het bestand zich niet wil openen op mijn pc. Er ontbreekt een programmaatje. Voor ik het weet ben ik een uur verder. Zoeken op internet, mislukte downloadpogingen, controleren van mijn firewall-instellingen.

Ik lijk wel gek ! Er is vast al eerder iemand geweest die dit haarfijn uitgezocht heeft. Kan iemand me dat even melden ? Liefst met het internetadres erbij, waar ik alles na kan kijken…

Echte wetenschappers, waaronder Douwe Draaisma, hebben zich ook over de top 2000 gebogen. Op 1 december 2011 wordt er een boek gepresenteerd met hun bevindingen: ‘De muziek zegt alles. De Top 2000 onder professoren’ Meer hierover op de website van radio 2 

Delen van dit verhaal zijn in 2005 gepubliceerd op het Volkskrantblog.

16 opmerkingen:

Anoniem zei

Ik kan me er niets bij voorstellen, die top of pop muziek. Als kind had ik al ruzie met mijn zus, als ik de radio op 4 drukte nadat zij een popzender had ingedrukt.
Hoe populairder, hoe minder ik er mee heb. Aan mij heb je dus niets maar ik wou het toch even zeggen.

Annet zei

Nee Professor van Vlierden, daar heb ik gaain tied veur en ik verdiep me er ook niet in:)

Leuke strip en leuk blog!

Hartegroet van Annet

Jan de Stripman zei

@appelvrouw - Dat klopt dan precies met de meeste andere mensen. Je bent trouw gebleven aan de muziek waar je als jong meisje al van hield...;o)

@annet - Geen probleem, hoor ! En dank je wel...;o)

Unknown zei

tussen mijn 15e en 25e ik heb geen idee wat er toen speelde, volgens mij waren er nog geen speciale hitlijsten betsond dat woord al of betekende alleen een trekpaardje voor de groentekar

Jan de Stripman zei

@cor - In Amerika waren ze al decennia eerder met allerlei hitlijstjes bezig. Voor verschillende genres en zelfs een aparte lijst voor zwarte muziekliefhebbers.

Maar in ons land is het pas begonnen na WO II. Echt een vlucht nam het fenomeen in de jaren '60. Wat niet wegneemt dat er daarvoor ook al populaire muziek was...;o)

Zelfstandig journalist Antwerpen zei

Ik ben grotendeels in de jaren 90 blijven steken, wat mijn huidige muzikale voorkeuren betreft. Toen was ik al over de 20/tegen de 30. Iedereen weet je trouwens te vertellen dat de jaren 80 zeer armoedig waren wat de popmuziek betreft.

Jan de Stripman zei

@zelfstandig journalist - Ik ben halverwege de jaren '80 afgehaakt. Eerder al gestopt met de hitparade te volgen en overgeschakeld op alternatievere klanken. Daarna de nieuwe muziek bijna geheel links laten liggen.

Maar ik ben niet gestopt met zoeken naar leuke muziek. Ik ben juist terug gegaan in de tijd (de jaren '30 waren geweldig !!) of luisterde naar meer exotische klanken. Daar is veel moois te vinden...;o)

RENE LOUMAN zei

och joh, het klopt gewoon. Die gegevens worden door echte professoren er ook bij verzonnen, dus dat maakt gewoon niks uit.
Lekker luisteren als middelbare knakker dus.

Jan de Stripman zei

@rene louman - Misschien heb je gelijk. Ik laat me teveel leiden door het romantische idee dat het in de wetenschap om de waarheid gaat...;o)

Glaswerk zei

De Top 2000 en alle andere varianten interesseren me hoegenaamd geen bips aangezien ik met door de commercie opgeklopte verschijnsel "hit" nooit veel gehad heb.

Het stripje daarentegen is van grote klasse.

Jan de Stripman zei

@glaswerk - Dank je !
Iedereen komt hier vertellen dat de top 2000 hem of haar niets interesseerd. Daardoor is dit blog (en het vorige) inmiddels een echte hit...;o)

martin zei

Ja ja laat de emotie er maar weer buiten. Slijpen of schuifelen deed je op Child in Time. Niet echt een toppop nummer. Ook een ander Deep Purple nummer, Smoke on the Water, haalde maar een 50ste plek in 1973.

Yes was niet zo aanwezig in de hitparades. Maar er waren wel mensen die er graag naar luisterden, een soort muzieknerds, en dat 30 jaar later nog steeds willen laten horen (2 nrs).

Mamma van Genesis haalt weer om heel andere reden de top 2000. Nluh met Phil Collins, kan zo weer een Peter Gabriel pleidooi houden. (Ik was ook een muzieknerd.)

martin zei

Voor mensen die Yes niet kennen hier een top-2000 nummer van ze: Close to the edge (part 1) http://youtu.be/BHsiP1aLqhU. (Deel 2 zoek je zelf wel op als je het mooi vindt.)

Je hoeft het niet mooi te vinden, maar het is zeker geen afgetrapte hitparade muziek.

Ga er wel even voor zitten en probeer eerst te luisteren en dan pas te oordelen.

Jan de Stripman zei

@martin - Ja, dat is mooie muziek, hoor ! Hoewel het niet in mijn lijstje van vandaag staat. Maar mijn broer had een paar Yes-lp's (Yessongs !) die regelmatig gedraaid werden...;o)

Zijn de meeste mannen niet op een bepaalde manier muziek-nerd...?

martin zei

Mannen? Wat weet ik er van. Toen ik gisteren uit de vogelhut vertrok, kwam een andere man weer binnen. Er zat er al een. Hij kende me nog; de fanatieke fietser, zo onthoud ik u.

Alles willen weten, welk kerkorgel bespeelde Rick Wakeman, welke elementen zaten in de fender stratocaster van Steve Howe etc, dat is meer van mannen dan van vrouwen. Ik las zelfs Music Maker, terwijl ik nooit verder kwam dan een simpel mondharmonica deuntje.

Jan de Stripman zei

@martin - Precies ! Dat bedoel ik...;o)