Meestal ben ik enthousiast als ik over een boek schrijf dat ik pas gelezen heb, maar deze keer moet ik bekennen dat ik het halverwege opgegeven heb. De ouderen onder ons zullen bij de naam Rebecca direct denken aan de roman van Daphne Du Maurier, uit 1938, of aan de verfilming van Alfred Hitchcock van 2 jaar later. Bij ons thuis stond het in de boekenkast, maar toen heb ik het niet gelezen.
Ik kwam de schrijfster tegen in een ander boek dat ik las, 'Murder Most Royal', van S.J.Bennett. Over die detective-auteur heb ik het al eerder gehad. Ze heeft een aantal, heel leuke, boeken uitgebracht waarin de Britse koningin Elizabeth misdaden oplost, geholpen door haar persoonlijke assistente.
De eerste boeken in die reeks verschenen toen Elizabeth, hoog bejaard, maar nog volop in leven was. De schrijfster stond voor een probleem toen het Britse koningspaar overleed. Ze kon moeilijk doorgaan met haar verhalen, alsof er niets gebeurd was. Haar, behoorlijk slimme, oplossing was om de volgende verhalen te laten spelen in de beginjaren van Elizabeths koningschap.
Naast een verdacht sterfgeval, in de buurt van een van de koninklijke verblijven, speelt er nog een ander probleem in het boek. Elizabeth is niet bijzonder populair en komt op de doorsnee Engelsman nogal stijf en kil over. Om daar verandering in te brengen vraagt de koningin raad aan Daphne Du Maurier die, via haar echtgenoot, een hoge militair, connecties heeft met het koninklijk huis.
Kort na het lezen van dat boek kwam ik 'Rebecca' tegen, één van de bekendste romans van Du Maurier. Als e-boek kon ik het voor 1 euro downloaden. Vol goede moed en positieve verwachtingen begon ik eraan.
Laat ik voorop stellen dat het goed geschreven is. Misschien ontwikkelt het verhaal zich een beetje traag, maar het is geen straf om te lezen. Het idee achter het boek is ook best goed. Rebecca is niet de naam van de hoofdpersoon, maar van de overleden eerste echtgenote van de man waarmee die naamloze hoofdpersoon trouwt.
Ze komen elkaar tegen aan de Franse Rivièra, waar zij verblijft als ingehuurde metgezel van een onuitstaanbare, rijke, Amerikaanse dame. Die Amerikaanse dringt zich op aan een Engelse Lord, Maxim de Winter, eigenaar van het beroemde landgoed Manderley, in Zuid-Engeland. Hij raakt geïnteresseerd in die jonge, onopvallende gezelschapsdame, neemt haar mee op autoritjes en vraagt haar uiteindelijk ten huwelijk.
De hoofdpersoon is blij te kunnen ontsnappen aan haar uitzichtloze leven, als arm maar keurig opgevoed meisje, overgeleverd aan de grillen van haar welgestelde werkgeefster. Maar ze is ook werkelijk verliefd op haar edelman en droomt van een idyllisch bestaan aan de Engelse kust.
Dat valt nogal tegen. Eenmaal aangekomen op Manderley blijkt dat iedereen daar nog in de ban is van de overleden eerste mevrouw De Winter. De hoofdpersoon, een nogal kleurloos type, heeft geen schijn van kans tegen de herinnering aan de flamboyante Rebecca. Ze maakt de ene blunder na de andere misstap. Het huispersoneel is weinig behulpzaam en wordt bovendien aangevoerd door een vreselijke huishoudster, mevrouw Danvers, die haar vijandigheid nauwelijks verbergt.
Halverwege het boek komt het tot een crisis, als de hoofdpersoon, opgestookt door Danvers, voor een gekostumeerd bal dezelfde jurk kiest als Rebecca eerder deed. De lezer ziet de ramp al lang van te voren aankomen en dat is maar één van de problemen die ik intussen met het boek gekregen had.
Het verhaal ontwikkelt zich tamelijk traag, zoals ik al zei. De problemen waarin de hoofdpersoon komt zijn niet erg verrassend, maar wat mij het meest stoorde was haar lijdzaamheid. Ik vond het hoe langer hoe moeilijker om met haar mee te voelen en begon me steeds meer aan haar te ergeren. Ze laat alles maar gebeuren, gooit nooit eens haar kont tegen de krib en is wel een heel gewillig slachtoffer.
Ik had haar toe willen roepen: Doe nou eens wat ! Laat ze toch verrekken met hun deftige landhuis ! Ga daar weg ! Maar dat doet ze niet. Uit de inleiding blijkt dat zij en Maxim uiteindelijk wel vertrekken, maar pas helemaal op het eind van het boek en om al het tussenliggende gedoe te lezen was me toch teveel gevraagd. Na het fiasco van het gemaskerde bal vond ik het wel genoeg. Ik gaf het op.
Het zal wel komen door de veranderde tijden. We zijn niet meer zo gewend om vrouwen te zien als willoze slachtoffers, die alle ellende maar over zich heen laten komen. De heldinnen, van moderne romans en films, hebben doorgaans wat meer haar op hun tanden.
Indertijd was Rebecca een heel succesvol boek, een bestseller, waarvan bijna 3 miljoen exemplaren zijn verkocht. De verfilming kreeg een Oscar, er is in 2020 nog een remake uitgebracht op Netflix en het verhaal is gebruikt voor een toneelstuk en een musical.
En Daphne Du Maurier heeft ongetwijfeld echt kennis gemaakt met koningin Elizabeth. Na de oorlog werd haar man medewerker aan het hof. Eerst in dienst van Elizabeth, die toen nog prinses was, later als assistent van haar echtgenoot prins Phillip. Hij en Daphne bewoonden een buitenhuis in Cornwall, 'Menabilly', dat model heeft gestaan voor het landgoed van Rebecca.