zondag 19 juli 2020

Over Darwin en detectives



Ik las laatst, in een krantenartikel over de recente racismedebatten, dat Charles Darwin, in zijn boek 'The Decent Of Man' – in het Nederlands: 'De afstamming van de mens' - al verklaarde dat er biologisch gezien geen onderscheid is tussen mensenrassen. Hij meende ook dat het opdelen van mensen in rassen weinig zinvol was, aangezien alle rassen in elkaar overgaan en zich met elkaar vermengen.

Het verbaast me niet dat hij, zeker voor zijn tijd, een moderne kijk op de mensheid had. Ik heb net zijn eerdere boek uit, over de wereldreis die hij maakte met het zeilschip de Beagle. In een van de laatste hoofdstukken van zijn reisverslag houdt hij een hartgrondig pleidooi tegen de slavernij. Dat was het ergste dat hij in de hele wereld gezien had.

In de 19e eeuw was het gebruikelijk om de mensheid, net als al het andere leven op Aarde, in te delen in groepen, waarbij de blanke mens bovenaan stond. Naarmate de huidskleur donkerder werd werden mensen lager ingeschat. Daaronder kwamen de overige diersoorten. Dat Darwin daar tegenin ging was opmerkelijk.

De afgelopen tijd las ik ook een hele reeks 19e eeuwse detectiveverhalen.
Dat heeft niets met Darwin te maken, meer met het gegeven dat veel 19e eeuwse boeken gratis verkrijgbaar zijn als e-book. Zo las ik bijna alle Sherlock Holmesverhalen en -romans, geschreven door Arthur Conan Doyle. Van hem las ik ook een boekje over de Boerenoorlog, waarin hij het optreden van de Engelsen verdedigt.

Hij geeft toe dat er gebruik gemaakt werd van concentratiekampen, om gevangen genomen Boeren en hun families op te sluiten. 'Maar,' zo verontschuldigt hij die praktijk, 'buiten de kampen waren de omstandigheden nog veel slechter.'

Nu hebben de Boeren het Apartheidssysteem uitgevonden, dus zo lief en aardig waren die ook niet.

Dat neemt allemaal niet weg dat Sherlock Holmes nog steeds een legendarische romanfiguur is. De boeken zijn ook nog prima leesbaar. Al moet ik zeggen dat de korte verhalen niet echt spannend zijn. Je krijgt als lezer weinig tijd om je in te leven in de beschreven personen en hun omstandigheden. Er wordt een probleem beschreven, Sherlock Holmes komt en lost het op. Klaar, door naar het volgende probleem.

Dat stramien werd minder strikt aangehouden in een verhalenbundel die ik las over de meester-inbreker A.J. Raffles. Ik kwam de naam tegen in een stripboek – een heruitgave van Walt Kelly's 'Pogo' – en ontdekte dat de schrijver, E.W.Hornung, een zwager was van Conan Doyle.

Hornung draagt zijn eerste Raffles-bundel op aan zijn beroemde schoonbroer en neemt diens Holmes en Watson dan ook als voorbeeld. Alleen draait hij alles om. Raffles lost geen misdaden op, maar pleegt ze. Zijn helper 'Bunny', de ik-figuur in de verhalen, is geen willige medeplichtige. Hij is een oude schoolkameraad van de inbreker en klopt bij hem aan omdat hij in geldnood zit. Raffles stelt voor om samen een inbraak te plegen en uit wanhoop stemt Bunny daarmee in.

Het is een samenwerking die niet altijd even soepel verloopt. Ze maken ruzie en Raffles gebruikt soms een list om Bunny een volgend crimineel avontuur in te lokken. Maar in dit eerste deel gedragen ze zich wel als keurige heren. Echte Britse gentlemen.

Wat de bundel verder prettig maakt is dat de verhalen als een samenhangend geheel verteld worden. Bij Sherlock Holmes hangen de avonturen als los zand aan elkaar, maar die over Raffles gaan soepel in elkaar over. Daardoor ontstaat er een grotere spanningsboog en komt het laatste verhaal als een echte climax.

De boeken over gentleman-inbreker A.J. Raffles verschenen tussen 1899 en 1909. Volgens Wikipedia waren ze direct populair en moesten ze wat succes betreft alleen onderdoen voor hun voorbeeld, Sherlock Holmes. Jammer dat ze nu wat vergeten zijn. Voor de geïnteresseerde lezer een goede kans op een inhaalslag.

Zoek bij Project Gutenberg naar E.W.Hornung en 'The Amateur Cracksman'. De boeken van Darwin zijn op die website ook gratis te downloaden.

Over Conan Doyle en zijn boekje over de Boerenoorlog schreef ik eerder in dit blog...


De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman

Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 en deel 5 van het vorige verhaal...


Klik op de tekening voor een grotere weergave. 

Bezoek ook onze internationale, Engelstalige, website: The Amazing Comics Men



5 opmerkingen:

Zelfstandig journalist Antwerpen zei

Darwin was zijn tijd dus in meerdere opzichten vooruit. Ik lees momenteel over de Soemeriërs en andere oude volkeren in het Midden-Oosten. Weer wat anders dan een thriller die zich in Rome afspeelt.

Jan de Stripman zei

@zelfstandig journalist - Aha ! Ik ben juist op jouw advies aan zo'n Romeinse thriller begonnen. Bevalt voorlopig best...;o)

hart en ziel zei

Prettige stijl heb je. Wist ik niet van hem. Dacht juist dat hij vanwege survival of the fittest een tikje fascistisch was. Maar ik moet eerlijk zeggen dat ik weinig over hem weet

martin zei

Gek genoeg zijn er ook nogal wat anti-racisten die niets moeten hebben van het idee dat er geen rassen zijn. Alleen zijn ze volgens hen gelijkwaardig.

Jan de Stripman zei

@hart en ziel - The survival of the fittest wordt vaak uitgelegd als het recht van de sterkste. Darwin bedoelde dat de organismen die het best aangepast zijn - the most fitting - aan hun leefomgeving het meeste succes zullen hebben.

@martin - Mensen willen elkaar graag indelen in groepen, maar is dat echt zinvol ? Ik word er meestal erg opstandig van als ik behandeld word als een 'typische dit of dat'...