Darwin en Dickens

Het zal wel een afwijking van me zijn, maar ik vind het prettig om meerdere boeken tegelijk te lezen. Vooral als het dikke pillen zijn, dan is het wel lekker om iets ter afwisseling te hebben.

Ik ben nu net begonnen aan twee stevige e-books, 'The Life And Adventures Of Nicholas Nickleby', van Charles Dickens van 782 bladzijden, en 'Journal Of Researches Into The Natural History And Geology Of The Various Countries Visited By H.M.S. Beagle', ook wel bekend als 'The Voyage Of The Beagle' van Charles Darwin 540 bladzijden dik.

Beide auteurs heten Charles, hun achternamen beginnen met een D en ze zijn wereldberoemd geworden. Darwins reisverslag verscheen in 1839, Nicholas Nickleby werd in 1838 en '39 gepubliceerd, als feuilleton. Darwin was 3 jaar ouder dan Dickens, maar maakte zijn aantekeningen een aantal jaren voor het uitgewerkte verslag gedrukt werd. Het zijn boeken van twintigers en het zou me niet verbazen als ze elkaars werk gelezen hadden.

Van Dickens is het het derde boek dat ik lees en ook het derde dat hij schreef. Ik ben er nog maar net in begonnen, maar ik weet wel ongeveer wat ik verwachten kan. Schilderachtige personages, schurken en helden, een tamelijk naïeve hoofdpersoon en een goede afloop, met tussendoor wat maatschappijkritiek, spanning en sensatie.

Darwin heeft een heel andere reputatie, over zijn belangrijkste werk, 'On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life', wordt nog steeds verhit gediscussieerd. Dat boek heb ik ook als e-book gedownload, maar ik heb er nog niet aan durven beginnen.

'The Voyage Of The Beagle' schreef hij lang voor hij, in 'The Origin Of Species', zijn befaamde evolutietheorie formuleerde, het leek me lichtere kost. Beide boeken zijn, hoewel 180 jaar oud, trouwens heel prettig en vlot te lezen. Dat is het grote verschil tussen Engelse en Nederlandse literatuur.

Omdat wij elke 20 jaar de spelling veranderen is onze 19e eeuwse literatuur taaie kost. Bij de Engelsen is de schrijfwijze al eeuwen hetzelfde, dat heeft tot gevolg dat wat je schrijft vaak weinig meer te maken heeft met hoe je de woorden uitspreekt, maar het enorme voordeel is dat boeken van lang geleden nog prima te lezen zijn.

Darwin belandde een beetje bij toeval op de HMS Beagle. Het schip werd door de Engelse marine uitgestuurd om de kust van Zuid-Amerika in kaart te brengen en het leek de kapitein, Robert FitzRoy, een goed idee om een geoloog en natuurkenner mee te nemen. Darwin kreeg de plek, maar moest zelf zijn reis bekostigen, het geld kreeg hij uiteindelijk van zijn vader.

In de eerste paar hoofdstukken beschrijft hij de overtocht, via de Kaapverdische eilanden, naar Brazilië. Daarna zakt het schip af naar Vuurland en de Falklandeilanden. Als het schip in de haven ligt maakt hij uitstapjes in het tropisch regenwoud en op de pampa. Hij verzamelt en beschrijft allerlei dieren, maakt notities over de vegetatie en de geologie van het land, denkt na over de invloed van het klimaat en wat dat betekent voor de lokale bevolking.

Het is opvallend dat hij geen woord loslaat over de bemanning van het schip. In de inleiding bedankt hij ze voor hun medewerking, maar daar moeten we het meedoen. Je zou zeggen dat hij misschien alleen belangstelling heeft voor de natuur, maar hij vertelt wel over ontmoetingen met gaucho's, veeboeren en slaven, dus hij heeft ook wel oog voor de mensen onderweg.

Over die gaucho's, de Zuid-Amerikaanse cowboys, schrijft hij, bijvoorbeeld, dat ze er vervaarlijk uitzien, met hun grote snorren, krullende, zwarte haren en lange messen. Maar ook dat ze uiterst beleefd zijn, hem keer op keer iets te drinken aanbieden en dat hij er niet aan twijfelt dat ze hem, mocht hij ruzie met ze krijgen, zonder pardon de keel af zullen snijden.

Over de veeboeren op de pampa van Uruguay merkt hij op dat ze zeer gastvrij zijn en je in hun huis opnemen, een kamer voor je ontruimen, de maaltijd met je delen, maar geen woord met je wisselen. Hij was voordien ook in Zuid-Afrika geweest, waar de boeren net zo gastvrij waren, maar daar vroegen ze je het hemd van je lijf. Hij wijt het verschil aan hun Spaanse, respectievelijk Nederlandse, herkomst.

Het is kortom heerlijk leesvoer. Al moet je er wel een beetje tegen kunnen dat het bestuderen van dieren, in de 19e eeuw, gepaard ging met veel doodschieten en nogal ruwe experimenten op de slachtoffers die levend gevangen werden.

Bij vuurvliegjes vindt hij op die manier uit dat hun licht feller gaat schijnen als je met een naald in ze prikt. En dat hun licht nog een dag blijft gloeien nadat je ze onthoofd hebt. Dingen die je nu niet direct thuis wil herhalen. Maar dat was normaal in die tijd.

Voorlopig ben ik met deze boeken nog wel even onder de pannen. Het kan best zijn dat ik er nog een derde boek bij ga lezen. Maar dat is mijn afwijking.

Darwin en Dickens zijn gratis te downloaden bij het Project Gutenberg .

De Strip: De strip - die los staat van het geschreven bericht - is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. 

Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 en deel 4 van het vorige  verhaal. 

Klik op de tekening voor een grotere weergave. 

Bezoek ook onze internationale, Engelstalige, website: The Amazing Comics Men