In december 2004 schreef ik over de begrafenis van Prins Bernhard. Ik vond het maar een overdreven gedoe en kon me niet voorstellen dat zijn familie het echt allemaal zo gewenst had. Ik stelde me voor dat ze eigenlijk veel liever een vlotte crematie hadden gewild, met een kopje koffie en een plakje cake na.
'Als spektakel was het nog wel aardig, hoewel een erg lange zit, maar voor de nabestaanden leek het me vreselijk. Je zal daar toch op zo'n manier afscheid van je vader of grootvader moeten nemen.
Hier op Soestdijk was het nog wel te doen, tot het moment dat ze met z'n allen op dat bordes moesten staan, dat was mensonterend. En dan de vertoning in Den Haag... Vier van die stumpers die zonder een pink te verroeren naast die kist op wacht stonden, terwijl er allerlei buitenlandse hoge pieten en binnenlandse hotemetoten langs paradeerden. Een ramp, dat dient toch echt geen enkel doel. En dan afgelopen zaterdag weer een hele dag vol rare rituelen.'
Over de dood en begrafenis van koningin Juliana, in maart 2004, op dat moment prinses Juliana want ze had de troon al overgedaan aan haar dochter Beatrix, heb ik me niet uitgelaten. Maar als ik het opzoek bij Wikipedia blijkt dat dat een nog groter evenement was. 9000 militairen liepen mee, of stonden langs de route, toen de kist van het Paleis Noordeinde naar de Nieuwe Kerk in Delft werd gebracht. De kist stond 3 dagen opgebaard en ruim 50.000 belangstellenden defileerden er langs om afscheid te nemen.
Dat had ik allemaal niet onthouden. Dus nu er in Engeland afscheid wordt genomen van koningin Elisabeth sta ik toch weer te kijken van alle toestanden. De mensenmassa's die er op de been komen, het uren in de rij staan, het handjesschudden, het vlagvertoon, de kerkdiensten, de toespraken in vier parlementen en alle militairen die, al dan niet met muziekkorps, langs komen marcheren. En dan moet de uitvaart nog beginnen.
Die militairen zijn wel opvallend, in kleurige uniformen en met helmen en mutsen, met bont en pluimen. Klaarblijkelijk heb je als vorst niet genoeg aan overtuigingskracht en een mooie stamboom, je moet ook een fraai uitgedost leger achter je hebben.
Maar de lange rij mensen, die allemaal langs de kist willen lopen, is misschien nog het meest wonderlijk. Ze kronkelen zich een kilometer of 8 door Londen en doen daar vaak een hele dag over. Er vallen zo nu en dan mensen flauw er worden vrouwen ongewenst betast, maar iedereen die het doorstaan heeft zegt dat het de mooiste dag van zijn, of haar, leven was.
Volgens een artikel, op de website van de BBC, is er zelfs een professor en een team van 'crowd science experts' aan te pas gekomen. Experts in het omgaan met mensenmassa's, dus. Er zijn jaren van planning aan vooraf gegaan. Dat het druk zou worden was verwacht, want bij het afscheid van de moeder van de koningin liepen er ruim 200.000 mensen langs de kist. Dat worden er nu nog meer.
Er is rekening gehouden met de noden van zo'n lange rij. Er zijn toiletten, er is voedsel en drank en medische voorzieningen. De organisatie zorgt ook voor informatie, zodat de wachtende en schuifelende massa weet wat er te gebeuren staat. Als mensen niet meer weten waar ze aan toe zijn, ontstaan er problemen, zegt de professor. Dan gedragen mensen zich niet langer als een eensgezinde groep, maar als individuen.
Dat de 'queue', zoals de Britten een lange rij noemen, op vrijdag even gesloten werd voor nieuwkomers baarde wel enige zorgen. Men was bang dat de wachttijd teveel op zou lopen. Maar volgens de expert liep men op dat moment juist het risico dat er een nieuwe rij zou ontstaan, van mensen die stonden te wachten, om in de eigenlijke rij te kunnen plaatsnemen.
Maar de stop werd snel opgeheven en terwijl ik dit schrijft schuifelt de massa weer tevreden verder door de hoofdstad. Het is een merkwaardig volk, die Britten...
Vergeet onze boekpresentatie niet: Zaterdag 24 september, om 16:30, in Artishock, Soest. Zie het Mejanderblog.
4 opmerkingen:
Ik vraag me af of de Britten ook zo massaal gaan rouwen als Charles eenmaal komt te overlijden ..
En dan komt de slager van Riyad, waar ht lieve omaatje met enige regelmaat wapens aan ging verkopen, morgen pas. Die hoeft niet in de rij.
@zelfstandig journalist - Hij gaat vast geen 70 jaar koning blijven, dus misschien maken we het nog mee...
@martin - Ik hoorde gisteren op de BBC dat de Queen iedereen gelijk behandelde, boeven en helden...
MBS heeft zich laten vervangen had geen zin naar een feestje te gaan waar hij zo omstreden is. Dat is dan weer het goede nieuws van vandaag.
Een reactie posten