Van deskundigen
als Douwe Draaisma weten we dat de meeste mensen een eeuwige liefde koesteren, voor de
muziek die populair was in de eerste decennia van hun leven. Zo pak
hem beet tussen je 12e en je 25e, dat was jouw tijd.
De top 2000 zou
dus de muziek moeten bevatten die de luisteraars leuk vonden toen ze
pubers en jongvolwassenen waren. In 2005 zette me dat aan tot een
speurtocht:
In plaats van gewoon, ontspannen, naar de
liedjes in de top 2000 te luisteren, moet ik me er weer zo nodig
vragen bij stellen. Zou je aan de liedjes kunnen zien hoe oud de
samenstellers zijn ? Dat ga ik uitzoeken. Ik neem hits uit
verschillende jaren en ga kijken of ik die in de top 2000 terug kan
vinden. Maar welke nummers kies ik dan ?
Van een vriend kreeg ik een poosje
terug het 'Top 40 dossier' op cd-rom, een overzicht van alle liedjes
die tussen 1965 en 1996 in de hitparade stonden. Na enig zoeken in
dozen en handige opbergmappen, vind ik hem en na het installeren zie
ik dat het mogelijk is om alle nummer 1 noteringen op een rijtje te
zetten.
Da's mooi, dan
neem ik 1965, 1975, 1985 en 1995. Het zou leuk zijn om ook 1955 erbij
te hebben. Toen bestond de top 40 nog niet, maar wel de Amerikaanse
Billboard hot 100 ! Die moet terug te vinden zijn op internet. Helaas
gaat de officiële Billboard website niet zover terug. Uiteindelijk
vind ik de nummer 1 noteringen van 1955 via de digitale encyclopedie
answers.com .
Prachtig, ik heb alles op een rijtje. Maar het ene jaar heeft meer nummer 1 hits gehad dan het andere. Dan neem ik gewoon de 10 liedjes die het langst op 1 hebben gestaan. Op naar de website van de top 2000 en zoeken maar. Een uurtje verder heb ik de gezochte gegevens, maar wordt ik er ook wijzer van ?
Prachtig, ik heb alles op een rijtje. Maar het ene jaar heeft meer nummer 1 hits gehad dan het andere. Dan neem ik gewoon de 10 liedjes die het langst op 1 hebben gestaan. Op naar de website van de top 2000 en zoeken maar. Een uurtje verder heb ik de gezochte gegevens, maar wordt ik er ook wijzer van ?
Je zou verwachten dat er een mooie
stijging in het aantal teruggevonden liedjes zit. Met een top in
1975. Ervan uitgaande dat de Radio 2 luisteraar een middelbare,
sentimentele, knakker is, zoals ik, die toen dus een jaar of 15 was.
Veel 65-plussers zullen er niet gestemd hebben en de jonge gastjes
luisteren niet naar zo'n ouwe lullen zender. Dus na 1975 verwacht ik
weer een geleidelijke daling.
Wat betreft 1955 klopt het: maar 1 tophit terug gevonden, Bill Haley & the Comets op plaats 891. Een namaak Rock & Roll-lied, gezongen door een ouwe Hillbilly die ook eens hip wou doen, maar voor een hoop mensen klaarblijkelijk toch een klassieker. Uit 1965, '75 en '85 vind ik telkens 7 tot 8 nummers terug.
Wat betreft 1955 klopt het: maar 1 tophit terug gevonden, Bill Haley & the Comets op plaats 891. Een namaak Rock & Roll-lied, gezongen door een ouwe Hillbilly die ook eens hip wou doen, maar voor een hoop mensen klaarblijkelijk toch een klassieker. Uit 1965, '75 en '85 vind ik telkens 7 tot 8 nummers terug.
Uit 1995 staan nog
maar 4 nummers 1 in de top 2000 genoteerd. Dat lijkt te kloppen met
mijn theorie. Maar ja, echt verwonderlijk is het niet met liedjes van
Irene Moors en de Smurfen, of Linda, Roos en Jessica op nummer 1. En
dat het Duo Holleboer met 'Het busje komt zo' niet in de top 2000
terecht is gekomen verbaast me ook al niet.
Wat zeggen mijn onderzoekresultaten eigenlijk ? Als 1995 een slecht hitjaar was, dan was misschien 1955 dat ook wel. En kun je de Amerikaanse hitlijst wel met de Nederlandse vergelijken ? Er staan misschien nummers in die in Nederland niet verschenen zijn. Na een nachtje slapen besluit ik nog wat verder te zoeken. Misschien wordt het duidelijker als ik meer jaren naast elkaar zet ?
Wat zeggen mijn onderzoekresultaten eigenlijk ? Als 1995 een slecht hitjaar was, dan was misschien 1955 dat ook wel. En kun je de Amerikaanse hitlijst wel met de Nederlandse vergelijken ? Er staan misschien nummers in die in Nederland niet verschenen zijn. Na een nachtje slapen besluit ik nog wat verder te zoeken. Misschien wordt het duidelijker als ik meer jaren naast elkaar zet ?
Ik kan de top
2000 ook downloaden, dan kan ik het allemaal veel gemakkelijker
overzien. Maar als ik dat gedaan heb blijkt dat het bestand zich niet
wil openen op mijn pc. Er ontbreekt een programmaatje. Voor ik het
weet ben ik een uur verder. Zoeken op internet, mislukte
downloadpogingen, controleren van mijn firewall-instellingen.
Ik lijk wel gek ! Er is vast al eerder iemand geweest die dit haarfijn uitgezocht heeft. Kan iemand me dat even melden ? Liefst met het internetadres erbij, waar ik alles na kan kijken…
Echte wetenschappers, waaronder Douwe
Draaisma, hebben zich ook over de top 2000 gebogen. Op 1 december
2011 wordt er een boek gepresenteerd met hun bevindingen: ‘De
muziek zegt alles. De Top 2000 onder professoren’ Meer hierover op
de website van radio 2
Delen van dit verhaal zijn in 2005 gepubliceerd op het Volkskrantblog.