zondag 27 oktober 2024

Geen tweedehands fiets


Laatst zag ik
dat 'De Witte Pompen', één van de laatste oude dorpswinkels in mijn woonplaats, verbouwd wordt. De eigenaar is onlangs overleden en ik denk dat ze het vierkante pand, met z'n glazen winkelpui, gaan veranderen in een woonhuis.

De Witte Pompen was vernoemd naar de naamloze benzine die je er kon tanken, maar daarnaast was het vooral een fietsenwinkel en rijwielhersteller. De benzinepompen waren trouwens al tientallen jaren verdwenen, het ging er de laatste tijd alleen nog om fietsen. Voor mij was het daar altijd al om gegaan.

Bijna alle fietsen, die ik in mijn leven versleten heb, waren gekocht bij De Witte Pompen. En als er iets aan mankeerde dan liet ik ze daar herstellen door fietsenmaker Dirk. Hij runde de winkel samen met zijn vrouw, een lange, slanke blondine en zijn zuster, een stevig gebouwd, kordaat, model.

Dirk was een aparte kerel, die kortaf kon zijn, als hem iets niet zinde, maar ook vriendelijk en behulpzaam, als een klant bij hem in de smaak viel. Meestal zat ik aan de goede kant van de streep. Als schooljongen heb ik, bijvoorbeeld, de oude racefiets van mijn broer opgeknapt. Die had een aantal jaren ongebruikt in de schuur gestaan.

Ik maakte de fiets schoon en schilderde hem helemaal zwart, met gouden accenten. Ik was er zelfs in geslaagd om het trapstel uit elkaar te halen, te smeren en weer in elkaar te zetten. Alleen lukte het me niet om de derailleur, het versnellingsapparaat, werkend te krijgen. Dus nam ik de fiets mee naar Dirk, waar hij oorspronkelijk ook ooit gekocht was.

Hij keek goedkeurend naar mijn werk. Nam me mee naar de werkplaats, achter de winkel en hing de fiets daar in de takels. Hij bestudeerde de derailleur, sloeg er eens op met een hamer en wrikte eraan met een tang. Er brak een stukje af en daarna deed hij het weer !

Hij wilde niets hebben voor zijn herstelwerk. Sprak zijn waardering uit voor de manier waarop ik de fiets opgeschilderd had en gaf me een setje stickers mee, om erop te plakken. Waarop ik trots weer naar huis ging en nog jaren op de fiets gereden heb.

De andere kant van zijn karakter maakte ik later mee. Mijn vrouw en ik waren pas bij elkaar en we wilden voor haar een tweedehands fiets kopen. Ik nam haar, op een vrije zaterdag, mee naar de Witte Pompen. Dirk stond ons te woord, maar hij had geen gebruikte fietsen op voorraad, zei hij.

We bleven nog wat praten, ik weet niet meer waarover, maar en na een minuut of 5 werd het best een gezellig gesprek. Toen we weg wilden gaan zei Dirk dat hij misschien toch wel een fiets voor mijn vrouw had. Hij nam ons mee naar de werkplaats, waar een hele rij tweedehands fietsen stond. We keken verbaasd, maar hij legde uit dat hij soms geen zin had in gedoe.

'Dan komen mensen voor een fiets en gaan ze moeilijk doen, afdingen en zo. Daar heb ik dan geen trek in.'

Even later verlieten we de winkel met een keurige damesfiets, voor een heel schappelijke prijs.

De afgelopen 20 jaar kon ik, vanwege mijn gezondheid, niet meer fietsen. Dus was ik al jaren niet meer bij de Witte Pompen geweest. Nu is de winkel gesloten en wordt het pand dus verbouwd. 

Na de buurtsuper waar ik boodschappen deed voor mijn moeder; de kantoorboekhandel waar ik mijn tekenspullen haalde; platenzaak 'De Gouden Snaar' waar ik mijn stereo-installatie kocht en mijn LP's en de bakker, de groenteman en de kruidenier, is nu ook de oude fietsenmaker verdwenen.

Google heeft een plaatje van De Witte Pompen, toen de winkel al leeg stond. 

Op Instagram staat een advertentie voor het pand, van de makelaar. Met een foto. 

PS: Van mijn schoonzuster, Ineke, kreeg ik per email het bericht dat De Witte Pompen wordt verbouwd tot 4 appartementen. Het wordt best mooi, schrijft ze.

Oude vriend Oscar mailt dat hij ook herinneringen heeft aan fietsenmaker Dirk. Het ouderlijk huis van Oscar (en zijn broers Semmy en Eric) staat vlak achter de Witte Pompen. Hij schrijft:

'Mijn vader en hij kende elkaar hun hele leven (...)
Dirk bleef altijd wel vriendelijk tegen ons, als een boer met kiespijn. Het stak hem waarschijnlijk dat we geen fietsen bij hem kochten. (Niet alle fietsen.)
Ik herinner me wel mijn zwarte Peugeot toerfiets bij hem gekocht te hebben. Gekregen voor mijn mavo slagen. Daarmee met Semmy door de Ardennen gefietst en daarna deze fiets aan Eric moeten geven omdat mijn ouders geen geld hadden om ook voor hem een nieuwe fiets te kopen. (Vind ik nog steeds kut! :0)'

 

 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 - deel 12 - deel 13 - deel 14 - deel 15 - deel 16 - deel 17 en deel 18 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 20 oktober 2024

De simpele liedjes van Creedence Clearwater Revival


Ik mopper wel eens
op de popmuziek van tegenwoordig, dat het allemaal zo suf en simpel is, maar ik moet toegeven, ook in de jaren '60 waren er hits die uitblonken door eenvoud.

Afgelopen week zond NPO2-extra – een digitale zender, die wij kunnen zien dankzij onze glasvezelverbinding – de film 'Creedence Clearwater Revival – Travelin' Band' uit. Een documentaire uit 2022, die omschreven wordt als:

'Een film die het concert van Creedence Clearwater Revival in de Royal Albert Hall te Londen vastlegt tijdens hun Europese tournee in 1970. Verteld door Jeff Bridges.'

Nou ben ik best een fan van Creedence Clearwater Revival en hun zanger-gitarist John Fogerty en ook van acteur-zanger Jeff Bridges trouwens, maar die leende alleen zijn stem aan de film. Hij vertelt als inleiding over het ontstaan van de band. De leden, naast John ook zijn broer Tom Fogerty, bassist Stu Cook en drummer Doug Clifford, kenden elkaar uit hun schooltijd.

Aan het eind van de jaren '50 maakten ze hun eerste opnamen als begeleiders van Tom. Ze noemden zich aanvankelijk The Blue Velvets, daar maakte hun platenmaatschappij 'The Golliwogs' van toen ze, in 1964, hun eerste contract tekenden. John had inmiddels de leadzang van broer Tom overgenomen.

In 1966, de Vietnam-oorlog was inmiddels gaande, werd John opgeroepen voor dienst. Ook drummer Doug kreeg een oproep, maar ze werden geen van beiden naar het front gezonden. Na hun diensttijd kregen ze van hun platenbaas het aanbod om een album op te nemen. Ze grepen de gelegenheid aan om een nieuwe bandnaam te bedenken. Ze hadden een hekel aan 'The Golliwogs', afgeleid van de naam van een karikatuur van een zwarte man, gebruikt in 19e eeuwse kinderboeken.

Hun nieuwe naam was een combinatie van de naam van een kennis, Credence, een reclame voor bier waarin de term 'clear water' voorkwam en de behoefte om een nieuwe start te maken, een 'revival'. Het duurde tot 1968 voor hun eerste single, een cover van het rock-a-billy liedje 'Suzy Q', een hitje werd. Daarna ging het snel.

Ze scoorden van 1969 tot '71, een reeks van 9 top-10 hits in de Amerikaanse hitparade en maakten 5 albums die de top-10 van de albumlijst haalden. Daarnaast toerden ze door de VS en Europa en speelden ze op het legendarische Woodstock festival. Opnamen daarvan kwamen niet in de film, of op het live-album, terecht omdat John vond dat het een middelmatig optreden was.

Op het toppunt van hun succes kwamen ze naar Londen, voor dat concert in de deftige Royal Albert Hall, waar het in de documentaire om draait. In de film zijn ook interviews uit die tijd opgenomen, waarin de bandleden praten over hun muziek en leven. Maar het grootste deel wordt ingenomen door het concert zelf.

Daarbij vallen een paar dingen op, voor wie wel eens een recent popconcert heeft gezien. Ten eerste is het podium vrij klein, de bandleden hebben net genoeg plaats voor hun instrumenten en versterkers. Er is geen lichtshow en er zijn geen grote schermen waar iets op geprojecteerd kan worden. Er zijn geen blazers, geen zangeressen, geen gastmuzikanten. Alleen 4 jongens die hun hits staan te spelen. Het zou een optreden in een buurthuis kunnen zijn, van een plaatselijk bandje.

Verder viel mij op wat een supersimpele liedjes er voorbij kwamen. 'Proud Mary',  een van hun grootste hits, heeft een leuke instrumentale 'hook' tussen de coupletten, maar ook lange stukken waarin maar 1 akkoord wordt gespeeld.

Dat geldt in nog sterkere mate voor een liedje als 'Born On The Bayou', waar zelfs geen leuk tussenstukje in zit en helemaal voor de uitsmijter van de avond, 'Keep On Chooglin''. Dat laatste nummer, waarbij het de band uiteindelijk lukt om het nogal tamme publiek aan het dansen te krijgen, bestaat helemaal uit slechts 1 akkoord.

Nou is het best een kunst, om van een nummer met maar 1 akkoord, toch iets interessants te maken maar John Fogerty en zijn vrienden konden dat. Ze kregen, na hun concert in Londen, een ovationeel applaus dat een kwartier aanhield, vertelt Jeff Bridges in de film. Misschien was er, na de complexe muziek die The Beatles uitbrachten (die waren in 1970 net uit elkaar gedaan), ook wel behoefte aan iets eenvoudigers en voorzag C.C.R. in een sluimerende vraag.

Hoe dan ook, de voorspoed zou niet lang meer duren. John Fogerty was de grote man achter het succes van de groep. Hij schreef de liedjes en zong ze de hitparade in. De andere leden waren daar aan de ene kant best blij mee, maar begonnen na verloop van tijd ook wat te morren. Broer Tom had geen zin in ruzie en vertrok, maar bassist Stu en drummer Doug eisten meer inbreng.

Uiteindelijk namen ze in 1972 een album op, 'Mardi Gras', waarop de overgebleven 3 bandleden ieder een deel van de liedjes zong en schreef. Het was geen doorslaand succes. Bovendien kwam John er achter dat de platenmaatschappij hem een contract had laten tekenen, waarmee hij de rechten van zijn liedjes uit handen had gegeven.

De band ging met ruzie uit elkaar. John begon een rechtszaak tegen de platenmaatschappij en het kwam allemaal nooit meer goed. Nou ja, John had nog best succes als solo-artiest en Stu en Cook traden nog lange tijd op als Creedence Clearwater Revisited. Broer Tom overleed tamelijk jong. De andere 3 leven nog en zijn nu bijna 80 jaar oud, de kans dat ze ooit nog samen muziek gaan maken is miniem.

De documentaire 'Creedence Clearwater Revival – Travelin' Band' is voor de digitale TV-kijkers nog terug te zien en dat zou ook online moeten kunnen, via de website van de NPO. Anders zijn er op YouTube clips te vinden van het live-optreden in Londen en ook van Woodstock.

 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 - deel 12 - deel 13 - deel 14 - deel 15 - deel 16 en deel 17 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 13 oktober 2024

De herfst, duiven en een gebarsten ruit


Het is jullie
vast wel opgevallen, de herfst is begonnen. De bladeren aan de bomen beginnen al wat te verkleuren, het wordt kouder, het regent. Nou ja, regenen deed het het hele afgelopen jaar wel. Het valt mij op dat er minder vogels op ons balkon komen. Alleen de kauwtjes en de houtduiven komen nog trouw, elke dag, hun vogelpindakaas en zonnebloempitjes eten. En die duiven botsen zo nu en dan tegen het raam, maar daarover straks meer.

Sommige winkelketens begrijpen niet dat er, in de herfst, minder vogels op het vogelvoer afkomen, dan in de zomer. Zij hebben nu ineens weer vogelvoer in de schappen liggen, terwijl ze dat de hele zomer niet hadden. En dat terwijl er juist nu veel voedsel in de natuur te vinden is. Bomen hebben vruchten, denk aan de eiken en beuken, bessen zijn rijp, bijvoorbeeld lijsterbessen en bramen. Daarnaast zijn veel vogels aan de trek begonnen.

Er zijn gewoon minder vogels in het land dan in de zomer. We denken misschien dat de pimpelmezen en roodborsten, die we in onze tuinen en op balkons zien, het hele jaar door dezelfde vogels zijn. Maar de jonge vogels, die hier geboren zijn, trekken naar het zuiden en als de winter echt doorzet dan komen er vogels uit het noorden, om bij ons de pinda's en vogelzaadjes op te eten.

Als er ganzen overvliegen hoor je mensen wel eens zeggen dat dat de vogeltrek is, maar de ganzen blijven juist voor een groot deel in ons land. We zien ze hier elke ochtend overvliegen en 's avonds horen we ze weer terugkeren. Die vliegen van hun slaapplaatsen, waarschijnlijk de Vechtplassen, naar de plekken waar ze hun voedsel vinden, in de Eempolders. Ze trekken dus wel, maar erg ver is het niet.

Afgelopen week was er nog een ander teken van de herfst en vogelbewegingen. Er vloog een houtduif, met een enorme dreun, tegen het raam van de trappenhal. Dat gebeurt helaas wel vaker, maar deze keer was het wel erg hard aangekomen. Toen ik wat later de deur uitging zag ik dat er grote barsten in de ruit zaten.

Het is een flink glazen oppervlak, net iets minder dan 2 bij 2 meter, als dat naar beneden komt kan het knap gevaarlijk zijn. Ik had gelukkig net een rol hechtpleister gekocht – en aan den lijve ondervonden dat dat erg goed plakt – dus plakte ik stroken pleister over de barsten. Daarna waarschuwde ik de buurman, die contact onderhoud met de Vereniging Van Eigenaren over het onderhoud. Hij zou er werk van maken.

In december 2009 schreef ik, voor het Volskrantblog, een verhaal over de duiven die, vooral in het najaar, de gewoonte hebben om tegen de ramen te botsen. Ik maakte er ook een paar tekeningen bij. Ik kreeg er veel reacties op, dus plaatste ik het opnieuw op het Stripmannenblog, toen het VK-blog ermee stopte.

Ik citeer een stukje:

'Mijn theorie is dat het jonge vogels zijn. Je kunt die van de volwassen exemplaren onderscheiden door het ontbreken van de karakteristieke, witte, halsvlek. Maar zeker weet ik het niet, zo goed heb ik die brokkenpiloten nog niet kunnen observeren.

Vanuit de hoge bomen van het park, aan de overkant van de straat, komen ze aan gescheerd. En in plaats van over de flat te vliegen, denken ze door de spiegelende ruiten te kunnen. In de meeste gevallen overleven ze het gelukkig. Maar ik heb al eens een dode duif van het balkon geraapt.

Tegen mijn verschrikte kleinzoon, die toen nog een klein ventje was, vertelde ik dat het een jonkie was, die nog niet zo goed kon vliegen. 'O', zei hij, 'dan was hij nog aan het lessen...'

Ook deze keer lijkt de duif het overleefd te hebben, maar het raam dus niet. Hopelijk heeft de duif wel een lesje geleerd.

 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 - deel 12 - deel 13 - deel 14 - deel 15 en deel 16 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 6 oktober 2024

De geniale fruitvlieg


Jullie kennen ze vast wel,
die piepkleine vliegjes, die verschijnen zodra er ergens een bananenschil of appelklokhuis ligt. Ik had er laatst een kleine discussie over met mijn broer. Ik vond ze geniaal, die fruitvliegjes. Zo'n klein beestje, met zo weinig hersencellen, is toch maar in staat om elk stukje fruit op te sporen. Ze komen zelfs bij ons in huis, terwijl we toch horrengaas voor alle ramen hebben.

Mijn broer was het daar niet mee eens. Hij vond het maar domme beestjes. Elke keer als hij met een glas wijn in zijn tuin zat, kwamen er een paar die dachten dat ze dat glas wel even leeg konden drinken. Maar na één slokje vielen ze al voorover in de wijn en moest hij ze uit z'n glas halen. Niet erg slim.

Afgelopen week stond er een artikel in de krant: 'Wetenschappers brengen volledig brein van de fruitvlieg in kaart...'. Misschien zouden we nu te weten komen of de fruitvlieg intelligent is en over bijzondere gaven beschikt, of juist dom en lijdend aan zelfoverschatting.

Er blijkt al direct dat ik de fruitvlieg nog onderschat had. Zo'n klein beestje, met zo'n minuscuul kopje, hoeveel hersencellen kunnen daar nu in zitten ? Twintig misschien, of dertig ? Het zijn er dus 140.000, met 50 miljoen verbindingen. Dat maakt de prestatie van die wetenschappers in ieder geval een stuk indrukwekkender.

Het fruitvliegenbrein, dat de grootte heeft van een zandkorrel, is in 7000 plakjes gesneden en onder de microscoop gefotografeerd. Daarna zijn die foto's geanalyseerd met behulp van kunstmatige intelligentie. Dat doe je niet even op de keukentafel.

Een mooi filmpje van het gefotografeerde vliegenbrein is te zien op YouTube 

De wetenschappers doen graag onderzoek naar het hoe en wat van de fruitvlieg, omdat het een makkelijk diertje is, in de omgang, ze eenvoudig te kweken zijn en omdat hun hersens en zenuwcellen lijken op die van de mens.

Ik citeer even een stukje: 'Zowel fruitvliegen als mensen maken gebruik van zogenoemde neuronale circuits (...) Dat zijn groepen zenuwcellen die met elkaar in verbinding staan. Men denkt dat verder onderzoek met het nieuwe breinmodel kan uitwijzen door welke hersencellen zo’n signaal precies reist. Ook bij onderzoek naar ziekten als ALS, waarbij spieren hun werking verliezen doordat zenuwcellen worden aangetast, verwacht men dat het model een bijdrage kan leveren.'

De volgende stap zou zijn, nog gedetailleerdere foto's, om een nog preciezer model van het vliegenbrein te maken. Daarna hoopt men de hersens van een muis in beeld te kunnen brengen en daarna misschien het mensenbrein. Dat is wel een flinke stap verder want dat bestaat uit '...86 miljard hersencellen. Ongeveer 600 duizend keer zoveel als bij de fruitvlieg'.

Helaas geeft het artikel geen antwoord op de vraag of de fruitvlieg nu geniaal is, of oliedom. Wie toch het verhaal wil lezen moet geabonneerd zijn op de Volkskrant.

De wetenschappers hebben wel een mooie website, die voor iedereen toegankelijk is en waar de resultaten van hun onderzoek te zien zijn.


 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 - deel 12 - deel 13 - deel 14 en deel 15 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 en deel 6 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave.